Ο Γεωργικός Τομέας στη Μάχη Κατά της Αλλαγής του Κλίματος και τα Εμπόδια της ΕΕ


Ο Γεωργικός Τομέας στη Μάχη Κατά της Αλλαγής του Κλίματος και τα Εμπόδια της ΕΕ
Του Αδάμ Αδαμόπουλου
Τετ, 20 Νοεμβρίου 2019 - 17:26
Ο αγροτικός τομέας κατηγορείται συχνά ότι συμβάλει στην αλλαγή του κλίματος. Μέχρι εδώ καλά. Έχει όμως τη μοναδική δυνατότητα να συλλαμβάνει και να αποθηκεύει τον άνθρακα. Ορισμένοι απεικονίζουν τους γεωργούς ως τους «κακούς» της υπόθεσης, λόγω των καλλιεργειών και της 
AddThis Sharing Buttons
FacebookShare to TwitterTwitterShare to E-mailE-mailShare to ΕκτύπωσηΕκτύπωσηShare to Περισσότερα...
παραγωγής μεθανίου από την εκτροφή αγελάδων και προβάτων. Άλλοι υποστηρίζουν ότι οι αγρότες είναι τα θύματα της υπόθεσης και βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της αλλαγής του κλίματος που ευθύνεται για τη διαταραχή των κλιματικών συνθηκών, των κύκλων καλλιεργειών και των συγκομιδών.
Καθώς η γεωργία αντιπροσωπεύει, αποδεδειγμένα, το 15% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην ΕΕ και οι γεωργοί αισθάνονται στο πετσί τους τις επιπτώσεις των μεταβαλλόμενων καιρικών συνθηκών, αυτό που έχει ζωτική σημασία είναι το πώς να κάνουμε τους αγρότες «πρωταθλητές κλίματος».
Η αλλαγή του τρόπου με τον οποίο αξιοποιούμε τη γη και την παραγωγή τροφίμων, είναι καθοριστικής σημασίας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και επομένως η γεωργία και η δασοκομία έχουν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στις προσπάθειες που καταβάλλονται παγκοσμίως για την απομάκρυνση του διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα.
Συγκεκριμένα, υπάρχουν τρεις τομείς γεωργικής δράσης που θα συμβάλουν καθοριστικά, όχι μόνο στη βελτίωση του κλίματος, αλλά και στη βιωσιμότητα του γεωργικού τομέα.
Πρώτον, οργανικά εδάφη. Πρόκειται για εδάφη, όπως τυρφώνες, που περιέχουν υψηλά επίπεδα οργανικής ύλης. Όταν αυτά τα εδάφη αποστραγγίζονται και καλλιεργούνται, η οργανική ύλη αποσυντίθεται, απελευθερώνοντας αέρια θερμοκηπίου. Αυτά τα εδάφη μπορεί να αποτελούν ένα κλάσμα του συνόλου – καλύπτοντας μόλις το 1,5% των καλλιεργειών της ΕΕ – αλλά αντιπροσωπεύουν το επιβλητικό 55% των συνολικών εκπομπών ρύπων από τις καλλιέργειες. Η αποκατάσταση οργανικών εδαφών θα αποτελούσε τεράστιο κτύπημα όσον αφορά τη δράση για το κλίμα. Επίσης, η αύξηση του άνθρακα που αποθηκεύεται σε ορυκτά εδάφη και τοπία όχι μόνο θα βοηθήσει στην καταπολέμηση της αλλαγής του κλίματος, αλλά και θα ενισχύσει τη γονιμότητα της περιοχής. Αυτό θα μπορούσε να γίνει μέσω της γεωργικής δασοκομίας – καλλιεργώντας δέντρα ή θάμνους γύρω ή μέσα στα χωράφια. Θα μπορούσε επίσης να γίνει με τη γεωργία περιορισμένης άροσης – η οποία αποφεύγει να ενοχλεί το έδαφος μέσω πρακτικών όπως το όργωμα.
Δεύτερον, βιοενέργεια. Η βιοενέργεια από τα απόβλητα των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και των υπολειμμάτων έχει ένα ρόλο να διαδραματίσει. Μπορεί ακόμη και να μειώσει τις εκπομπές μεθανίου και οξειδίου του αζώτου από υπολείμματα όπως η κοπριά. Ωστόσο, η Επιτροπή προτείνει επίσης τη διάθεση μεγάλων εκτάσεων γης σε ενεργειακές καλλιέργειες. Αυτό μπορεί να προσφέρει στους γεωργούς μια άλλη πηγή εσόδων, αλλά δεν έχει κανένα νόημα από κλιματικής σκοπιάς. Εάν υπάρχει διαθέσιμη πραγματικά αχρησιμοποίητη ή εγκαταλελειμμένη γη τότε η αναδάσωση θα εξοικονομούσε πολύ περισσότερο άνθρακα από ό,τι η χρήση της για την καλλιέργεια καλλιεργειών βιοκαυσίμων. Η Επιτροπή είναι επίσης αδιάφορη για τους κινδύνους μιας μεγάλης αύξησης της δασικής βιομάζας για ενέργεια. Η νέα Οδηγία για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας δεν περιέχει σημαντικούς περιορισμούς σε ό,τι μπορεί να καεί και να θεωρηθεί ουδέτερο από άποψη άνθρακα. Αυτό σημαίνει ότι αποτελεί πολύ σοβαρή απειλή για το παγκόσμιο κλίμα και τα δάση, όπως έχουν προειδοποιήσει σχεδόν 800 επιστήμονες.
Τρίτον, κτηνοτροφία. Αυτό προκαλεί σχεδόν το ήμισυ των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τον γεωργικό τομέα της ΕΕ, ιδίως με τη μορφή μεθανίου, ένα ισχυρό αέριο για το κλίμα το οποίο είναι 86 φορές ισχυρότερο από το CO2. Και αυτά τα στοιχεία δεν περιλαμβάνουν ούτε τις εκπομπές από την αποδάσωση σε μέρη όπως ο Αμαζόνιος ή το Cerrado στη Βραζιλία και από την εφαρμογή λιπασμάτων για την παραγωγή ζωοτροφών για τα βοοειδή της Ευρώπης.
Το να αναστραφεί η πορεία της ανθρωπότητας προς μια πιθανώς καταστροφική αλλαγή του κλίματος, απαιτεί τη μετάβαση σε πιο βιώσιμες δίαιτες με μικρότερο μερίδιο ζωικής πρωτεΐνης. Για να διευκολυνθεί αυτή η εξέλιξη, η νέα ΚΑΠ θα πρέπει να περιλαμβάνει εργαλεία για τη μετάβαση από τα υψηλά επίπεδα ζωικής παραγωγής και κατανάλωσης στην ΕΕ στη στήριξη των λαχανικών, των όσπριων και άλλων φυτικών προϊόντων.
Η επιτυχία σε αυτή την προσπάθεια, εξασφαλίζοντας τη συμβολή της γεωργίας στην μακροπρόθεσμη στρατηγική για το κλίμα, και σταματώντας την ΚΑΠ από το να αναγκάσει τους αγρότες να διαχειριστούν τη γη τους με μη βιώσιμο τρόπο, είναι η ευκαιρία του αγροτικού τομέα να ευδοκιμήσει, αντί να υποστεί τις καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.
Είναι η ευκαιρία του να αξιοποιήσει τα εργαλεία του – τη γη, τα φυτά, τα δέντρα, το έδαφος – για να βοηθήσει τον πλανήτη και να θωρακίσει τον τομέα για την επόμενη γενιά αγροτών. Μόνο σε αυτή την περίπτωση οι αγρότες θα μπορέσουν να πρωτοστατήσουν στη μάχη για τη σωτηρία του κλίματος.
Ανταποκρινόμενη στις νέες συνθήκες και προκλήσεις, ο σχεδιασμός και η υλοποίηση της νέας Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ) μετά το 2020 θα έχει μια πιο ολοκληρωμένη και συνεκτική προσέγγισης η οποία θα υλοποιηθεί μέσω της θέσπισης και έγκρισης ενός Στρατηγική Σχεδίου ΚΓΠ ανά Κράτος Μέλος (ΚΜ)  που θα καλύπτει τόσο τον Πυλώνα Ι (άμεσες ενισχύσεις, τομεακές παρεμβάσεις ανά τομείς γεωργικών προϊόντων) όσο και τον Πυλώνα ΙΙ (αγροτική ανάπτυξη) της ΚΓΠ.
Το νέο μοντέλο λειτουργίας της νέας ΚΓΠ θα εστιάσει μεταξύ άλλων:  
α) στη μεγιστοποίηση της συμβολής της ΚΓΠ στη προστασία του περιβάλλοντος και στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής («πράσινη αρχιτεκτονική») μέσω θέσπισης φιλόδοξων περιβαλλοντικών και κλιματικών στόχων από τα ΚΜ,
β) στην εγκαθίδρυση μιας νέας σχέση με τα ΚΜ, ενισχύοντας την αρχή της επικουρικότητας και την ευελιξία σχεδιασμού των ΚΜ, με ταυτόχρονη μετάβαση από ένα σύστημα που στηρίζεται στην συμμόρφωση σε ένα σύστημα που πιο στοχευμένο που στηρίζεται «στην επίτευξη των αποτελεσμάτων» (με καθορισμό και επίτευξη σχετικών στόχων και οροσήμων από τα ΚΜ) και 
γ) στην προώθηση της καινοτομίας, της γνώσης και των νέων τεχνολογιών (βλ. ψηφιοποίηση) στη γεωργία.
Η στόχευση της νέας ΚΓΠ για μια έξυπνη και ανθεκτική γεωργία, για την ενίσχυση της μέριμνας για το περιβάλλον και το κλίμα και για την ενίσχυση του κοινωνικοοικονομικού ιστού των αγροτικών περιοχών εκφράζεται μέσα από την επίτευξη 9 ειδικών στόχων που αφορούν τόσο τον Πυλώνα Ι όσο και τον Πυλώνα ΙΙ και οι οποίοι είναι εξής:
υποστήριξη βιώσιμων γεωργικών εισοδημάτων και ανθεκτικότητας σε ολόκληρη την Ευρ. Ένωση για τη στήριξη της επισιτιστικής ασφάλειας,
ενίσχυση του προσανατολισμού προς την αγορά και αύξηση της ανταγωνιστικότητας, συμπεριλαμβανομένης της μεγαλύτερης εστίασης στην έρευνα, την τεχνολογία και την ψηφιοποίηση,
βελτίωση της θέσης των αγροτών στην αλυσίδα αξίας, 
συμβολή στο μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και στην προσαρμογή σε αυτήν, καθώς και τη συμβολή στην παραγωγή βιώσιμων μορφών ενέργειας, 
προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και της αποτελεσματικής διαχείρισης των φυσικών πόρων, όπως το νερό, το έδαφος και ο αέρας, 
συμβολή στην προστασία της βιοποικιλότητας, ενίσχυση των υπηρεσιών οικοσυστήματος και διατήρηση οικότοπων και τοπίων
προσέλκυση νέων γεωργών και διευκόλυνση της εππχειρηματικής ανάπτυξης στις αγροτικές περιοχές, 
προώθηση της απασχόλησης, της ανάπτυξης, της κοινωνικής ένταξης και της τοπικής ανάπτυξης στις αγροτικές περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της βιο-οικονομίας και της βιώσιμης δασοκομίας, 
βελτίωση της ανταπόκρισης της γεωργίας της Ευρ. Ένωση στις απαιτήσεις της κοινωνίας όσον αφορά τα τρόφιμα και την υγεία, συμπεριλαμβανομένης της απαίτησης για ασφαλή, θρεπτικά και βιώσιμα τρόφιμα, διαχείρισης, και επίλυσης του ζητήματος των απορριμάτων τροφίμων, καθώς και για καλή μεταχείριση των ζώων.
ΠΗΓΗ:https://www.energia.gr/article/161627/o-georgikos-tomeas-sth-mahh-kata-ths-allaghs-toy-klimatos-kai-ta-empodia-ths-ee-

  • :
  • :


πρόγνωση καιρού από το weather.gr