17/6/2020
Της Μύρνας Νικολαΐδου
Τετ, 17 Ιουνίου 2020 - 08:34
Η αιφνίδια ακύρωση της επίσκεψης των Ρώσων υπουργών Εξωτερικών και Άμυνας στην Τουρκία λόγω των διαφωνιών όσον αφορά την Λιβύη θα μπορούσε να εκληφθεί φαινομενικά ως ρήγμα στις σχέσεις Ρωσίας -Τουρκίας. Ωστόσο είναι γνωστό ότι οι δύο χώρες έχουν διαφορετικά συμφέροντα στην περιοχή, όπως είναι επίσης γνωστό ότι είναι θέμα χρόνου να επιλύσουν τις διαφορές τους εφόσον το θελήσουν. Η περίπτωση της Συρίας είναι το πιο τρανό παράδειγμα. Και ενώ στην Λιβύη φαίνεται να διαφωνούν, η Άγκυρα παρέχει σημαντική στήριξη στην Μόσχα στο ΝΑΤΟ. Έστω και έμμεσα.
Και αυτό διότι μπλοκάρει την εφαρμογή των νέων αμυντικών σχεδίων για την Ανατολική Ευρώπη, τα οποία αποτελούν βασικά στοιχεία των αποτρεπτικών μέτρων της Συμμαχίας κατά της Ρωσίας. Σύμφωνα με πληροφορίες του γερμανικού ειδησεογραφικού Πρακτορείου DPA, η Άγκυρα δεν αποδέχεται την εφαρμογή των νέων αμυντικών σχεδίων που αφορούν στην Ανατολική Ευρώπη, ζητώντας ως αντάλλαγμα την μεγαλύτερη υποστήριξη των συμφερόντων της. Έτσι η Τουρκία ζήτησε για παράδειγμα να χαρακτηρισθούν ως τρομοκρατικές οργανώσεις οι κουρδικές ομάδες των PYD και YPG, κάτι που αρκετοί σύμμαχοι αρνούνται να πράξουν. Συγκεκριμένα, τα νέα αμυντικά σχέδια Graduated Response Plans καθορίζουν λεπτομερώς τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να υποστηρίζονται οι απειλούμενοι Σύμμαχοι σε περίπτωση κρίσης ή επίθεσης. Η επεξεργασία των σχεδίων αυτών αποφασίσθηκε το 2015, ένα χρόνο μετά την προσάρτηση της Κριμαίας στην Ρωσία. Έκτοτε, ειδικά οι χώρες της Βαλτικής και η Πολωνία αισθάνονται ότι απειλούνται περισσότερο από την Ρωσία.
Μπορεί η Τουρκία να κερδίζει χρόνο στο ΝΑΤΟ για χάρη της Ρωσίας, ωστόσο στο θέμα της Λιβύης φαίνεται ότι η μεγαλύτερη διαφωνία αφορά το μέλλον της Σύρτης. Σύμφωνα με πληροφορίες, το διάστημα 12-13 Ιουνίου μετέβησαν στην Τουρκία Ρώσοι διπλωμάτες και στρατιωτικοί αξιωματούχοι, οι οποίοι πραγματοποίησαν σειρά επαφών με Τούρκους ομόλογούς τους. Στις συνομιλίες των αντιπροσωπειών των δύο χωρών προέκυψε διαφωνία σχετικά με την Σύρτη, καθώς αποτελεί κόκκινη γραμμή για την Ρωσία. Η Σύρτη βρίσκεται βόρεια της βάσης Κούφρα, την οποία η Ρωσία επιθυμεί να χρησιμοποιήσει ως μόνιμη βάση στην Αφρική. Επίσης, πληροφορίες προερχόμενες από τον ρωσικό Τύπο αναφέρουν ότι η Μόσχα ζήτησε να γίνει κοινή ανακοίνωση σχετικά με την εκεχειρία στην χώρα, ωστόσο η Άγκυρα ζήτησε χρόνο ώστε να υπάρξει συντονισμός με τον σύμμαχό τους στην Λιβύη, Φαγέντ αλ Σάρατζ.
Μάλιστα σύμφωνα με έγκριτους αναλυτές μετά τις ατελέσφορες συνομιλίες με την Ρωσία το ενδιαφέρον έχει στραφεί στις συνομιλίες που θα διεξαχθούν με τις ΗΠΑ. Συγκεκριμένα, στην πρόσφατη τηλεφωνική συνομιλία μεταξύ των Προέδρων Τραμπ και Ερντογάν αποφασίστηκε η σύσταση ομάδας εργασίας για την Λιβύη, με τον Τούρκο ΥΠΕΞ να δηλώνει πως οι ΗΠΑ πρέπει να διαδραματίσουν πιο ενεργό ρόλο στην περιοχή. «Από τη Συρία έως τη Λιβύη, από τη Μαύρη Θάλασσα έως τη Μεσόγειο, ο Ερντογάν τώρα εκτιμά ότι η Τουρκία χρειάζεται την Αμερική πολιτικά και στρατηγικά περισσότερο από όσο τη χρειαζόταν προ μηνών», γράφει χαρακτηριστικά ο πολύπειρος Τούρκος δημοσιογράφος Τζενγκίζ Τζαντάρ, υπογραμμίζοντας με νόημα ότι «η Τουρκία χρειάζεται την υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών για να εφαρμόσει την περιφερειακή της (σ.σ. τουρκική) ατζέντα» όχι μόνο στη Λιβύη αλλά και «παραπέρα».
Επίθεση φιλίας στην ΕΕ
Όσον αφορά στην ΕΕ, η Άγκυρα έχει κάθε λόγο να είναι ικανοποιημένη καθώς οι Ευρωπαίοι την αφήνουν να εξοπλίζει ανενόχλητη τον Σάρατζ παρά τις αποφάσεις τους για το αντίθετο. Την περασμένη Τρίτη, ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Εξωτερική Πολιτική και την Ασφάλεια Ζοσέπ Μπορέλ αρκέστηκε στο να εκφράσει απλώς την ανάγκη ενίσχυσης της επιχείρησης «Ειρήνη» για την επιτήρηση του εμπάργκο όπλων στη Λιβύη. Σε συνέντευξη Τύπου μετά την τηλεδιάσκεψη των υπουργών Άμυνας της ΕΕ, ο κ. Μπορέλ είπε ότι η επιχείρηση «ήδη φέρνει αποτέλεσμα», αλλά «θα μπορούσε να κάνει περισσότερα και να τα κάνει καλύτερα».
Ενδεικτική του κλίματος του επικρατεί είναι και η επίθεση φιλίας στην ΕΕ από τον σύμβουλο σε θέματα εξωτερικής πολιτικής του Τούρκου Προέδρου, Ιμπραήμ Καλίν και μάλιστα από το Βερολίνο. Όπως ανέφερε ο ίδιος, η Τουρκία προωθεί μία «νέα φάση» στις σχέσεις της με την Ευρώπη. Η νέα ώθηση που επιθυμεί η Τουρκία, δεν αφορά μόνο στο κοινό ενδιαφέρον που υπάρχει για την τροποποίηση της προσφυγικής Συμφωνίας, η οποία θα αποδώσει στην Τουρκία επιπλέον οικονομική στήριξη για την φιλοξενία εκατομμυρίων Σύριων προσφύγων. Αλλά αφορά σε όλα τα επίπεδα συνεργασίας, ακόμη και στο άνοιγμα νέου Κεφαλαίου, στα πλαίσια των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Σύμφωνα μάλιστα με εκτίμηση του Καλίν, από την 1η Ιουλίου που η Γερμανία θα αναλάβει την Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, οι σχέσεις Τουρκίας-Ευρώπης θα μπορούσαν να εισέλθουν σε μία «νέα φάση». «Δεν πρόκειται μόνο για οικονομικές παροχές που αφορούν στους Σύριους πρόσφυγες, πρόκειται για πολλά άλλα θέματα, που αφορούν σε ένα κοινό όραμα για το μέλλον, για κοινές ιδέες στην πολιτική Ασφάλειας, όπως και στην ενεργειακή ασφάλεια. Για μία αμοιβαία προσέγγιση των κοινωνιών και των πολιτισμών μας, σε μία περίοδο αντιμετώπισης μεγάλων, παγκόσμιων προκλήσεων, όπως αυτή της εξάπλωσης του κορωνοϊού. Θα μπορούσε να συζητηθεί εκ νέου ακόμη η τελωνειακή ένωση μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας, ή να ανοίξει ένα νέο Κεφάλαιο στα πλαίσια των ενταξιακών διαπραγματεύσεων», επισήμανε ο σύμβουλος του Τούρκου Προέδρου. Ένα «νέο ξεκίνημα», όπως υποστήριξε ο Καλίν, θα ήταν τόσο προς συμφέρον της Τουρκίας, όσο και της Ευρώπης, καθώς μία τέτοιου είδους συνεργασία θα μπορούσε να συμβάλει αποτελεσματικά στην επίλυση κρίσεων, όπως αυτή στη Λιβύη και στη Συρία.
ΠΗΓΗ:https://www.energia.gr/article/167739/to-triplo-paihnidi-ths-toyrkias-me-rosia-hpa-kai-ee
