Κρίσιμες αλλαγές συντελλούνται στην ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική ως αποτέλεσμα της ανανεωμένης προσπάθειας απεξάρτησης της Ε.Ε. από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες, αλλά και από την ενεργειακή κρίση και το υψηλό κόστος που συνεχίζουν να πληρώνουν οι καταναλωτές.

Αυτή την εβδομάδα είχαμε πολύ σημαντικές ανακοινώσεις από τις Βρυξέλλες, καθώς η Κομισιόν εμφανίζεται διατεθειμένη να προσαρμόσει τη διαδικασία της ενεργειακής μετάβασης (που συνεχίζει να αποτελεί τη βασική ευρωπαϊκή στρατηγική) προκειμένου να δώσει ανάσα στους καταναλωτές και να στηρίξει τη γεωπολιτική της στάση απέναντι στη Ρωσία.

Ο Φρανς Τίμερμανς, αντιπρόεδρος της Κομισιόν για την Πράσινη Συμφωνία, άφησε με δηλώσεις του ανοικτό το ενδεχόμενο να επιτραπεί στο λιγνίτη να παίξει ρόλο στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής για μερικά ακόμη χρόνια, αν και δεν είναι σαφές μέχρι στιγμής το πως θα χρησιμοποιηθεί δίχως να υπονομευτούν οι στόχοι για τις εκπομπές ρύπων με ορίζοντα το 2030.

Αξίζει να σημειωθεί πως στις δικές του προτάσεις προς την Ευρώπη για απεξάρτηση από τη Ρωσία, ο ΙΕΑ ανέφερε πως είναι εφικτή η περιορισμένη χρήση λιγνίτη δίχως να εκτροχιαστούν αυτοί οι στόχοι. Κατ' επέκταση, από την πλευρά της Κομισιόν θα πρέπει να αποσαφηνιστούν στο κοντινό μέλλον οι συγκεκριμένοι όροι της πιθανής επιστροφής του λιγνίτη στο ενεργειακό μείγμα, πράγμα που προφανώς ενδιαφέρει ιδιαίτερα την Ελλάδα.

Οι δηλώσεις Τίμερμανς, πάντως, αφήνουν να εννοηθεί ότι η Κομισιόν αναμένει αυξημένες τιμές φυσικού αερίου για το ορατό μέλλον, οι οποίες θα συνεχίσουν να καθιστούν ανταγωνιστικό το λιγνίτη. Άλλωστε, οι Βρυξέλλες, καθώς κινούνται πάντα εντός των ορίων που θέτει η αρχιτεκτονική της αγοράς, δεν θα προχωρούσαν σε μια τέτοια επιλογή αν ο λιγνίτης ήταν ζημιογόνος, όπως παλαιότερα.

Ένα ακόμη θέμα όπου υπάρχει αλλαγή πλεύσης έχει να κάνει με το που θα βρεθούν χρήματα για τις επιδοτήσεις των καταναλωτών, αφού όλα δείχνουν ότι θα χρειαστεί να συνεχιστούν για μεγαλύτερο διάστημα από ό,τι προβλεπόταν αρχικά.

Η Κομισιόν έχει στο στόχαστρό της πλέον τα κέρδη των ηλεκτροπαραγωγών από φυσικό αέριο, καθώς με τις ευλογίες του ΙΕΑ κρίνει ότι είναι υπέρμετρα και θα πρέπει να ψαλιδιστούν ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες των καταναλωτών. Τα κέρδη αυτά εκτιμώνται από τον οργανισμό σε 200 δις. ευρώ για το σύνολο της Ευρώπης το 2021. 

Αντίστοιχα, θα στοχευθούν και τα υψηλά κέρδη των παραγωγών ΑΠΕ, καθώς σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες δεν είχαν υποστεί ψαλίδισμα μέχρι τώρα.

Συνολικά οι νέες αποφάσεις της Κομισιόν πρόκειται να παρουσιαστούν μέσα στην επόμενη εβδομάδα στα πλαίσια νομοθεσίας που θα περιλαμβάνει δύο πυλώνες, την απεξάρτηση από τη Ρωσία και το ενεργειακό κόστος.

Με ενδιαφέρον αναμένονται τα μέτρα για την απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο που θα περιλαμβάνουν επιτάχυνση των ΑΠΕ και εισαγωγή όσο το δυνατόν περισσότερων φορτίων LNG μετά από επαφές με τους μεγάλους παραγωγούς, όπως τις ΗΠΑ και το Κατάρ. Άμεσος στόχος είναι η αναπλήρωση των ευρωπαϊκών αποθηκών αερίου σε ποσοστό 80% ως την 1η Οκτωβρίου, από 28% που βρίσκονται σήμερα, ώστε να μη χρειαστεί η Ευρώπη να περάσει ακόμα ένα χειμώνα στην κόψη του ξυραφιού. Προκειμένου να το πετύχει αυτό, η Κομισιόν αναμένεται να εισάγει υποχρεωτικές δεσμεύσεις ποσοτήτων για τις αποθήκες και σειρά άλλων μέτρων.

Επίσης, το νέο νομοθετικό "πακέτο" περιλαμβάνει στην περίπτωση των ΑΠΕ την επιτάχυνση της αδειοδότησης, με προώθηση φωτοβολταϊκών σε στέγες, βιοενέργεια, εξοικονόμηση και κάθε ανανεώσιμη πηγή που μπορεί να βοηθήσει ήδη από φέτος.

Τέλος, η Κομισιόν αναμένεται να υπεραμυνθεί του ρόλου που επιτελεί το σύστημα εμπορίας ρύπων (ETS), αφού έχει δηλώσει στο παρελθόν ότι ευθύνεται μόνο για μικρό μέρος της αύξησης των ενεργειακών τιμών, με τον κύριο ένοχο να είναι το φυσικό αέριο. Είχαν προηγηθεί επιθέσεις από την πλευρά μεγάλων καταναλωτών ότι υπάρχει κερδοσκοπία στο ETS, η οποία έχει παίξει ρόλο στη διαμόρφωση των τιμών όλο αυτό το διάστημα.

ΠΗΓΗ energypress.gr