10 01 2023 | 07:48
Επειτα από τη βουτιά του τελευταίου μήνα κάτω από τα 65 ευρώ, εδώ και μια εβδομάδα το αέριο έχει «τσιμπήσει» σχεδόν 20%. Τελείωσε το καθοδικό σπιράλ; Είμαστε μπροστά σε μια νέα ανοδική τάση; Ναι, εκτιμούν στελέχη της αγοράς.
Το ψυχρό κύμα που θεωρητικά θα έρθει τους επόμενους μήνες στην Ευρώπη, μια ελαφρά μείωση της στάθμης στις ευρωπαϊκές αποθήκες και το μικρό premium που δίνουν οι Ασιάτες, προσελκύοντας ήδη κάποια φορτία προς τη Κίνα, είναι οι λόγοι πίσω από την αναστροφή της πτωτικής τάσης. Ένας συνδυασμός παραγόντων που δίνει στους traders το «πάτημα» που ψάχνουν, προκειμένου να κρατούν τις τιμές μεταξύ 70- 80 ευρώ / MWh (74,80 χθες), «παίζοντας» περισσότερο με την προσδοκία, αφού επί της ουσίας δραστική αλλαγή συνθηκών δεν υπάρχει.
Ενα μείγμα ωστόσο δεδομένων, το οποίο εκμεταλλεύονται μεγάλοι διεθνείς παίκτες, δείχνει να εμποδίζει την περαιτέρω πτώση. Εκτός της σταδιακής αύξησης της ζήτησης από την Ασία λόγω του ανοίγματος της Κίνας, η Ευρώπη αρχίζει να καίει και μέρος από το αέριο στις αποθήκες της. Από τα επίπεδα ρεκόρ των 95,50% στα μέσα Νοεμβρίου, η πληρότητα φαίνεται να έχει πέσει στο 83,50%.
Δώδεκα μονάδες, που παρ’ ότι δεν αλλάζουν την μεγάλη εικόνα, εντούτοις δίνουν την ευκαιρία στην χρηματιστηριακή αγορά να συντηρεί τις τιμές στο αέριο πάνω από τα 70 ευρώ. Ενώ, υπάρχει το περιθώριο να πέσουν και στα 60 ευρώ, όπως λέει στέλεχος της αγοράς, εντούτοις μάλλον θα ανέβουν ελαφρώς, με τον ίδιο να εκτιμά ότι θα παγιωθούν στα σημερινά επίπεδα ή και ελαφρώς υψηλότερα.
Χρονιά έντονου volatility στο αέριο
Τι θα σήμαινε αυτό στην πράξη; Οτι η αστάθεια θα συνεχίσει να δίνει τον τόνο στην ενεργειακή αγορά και το 2023. Αν και τιμές 70-80 ευρώ είναι 40% χαμηλότερες απ’ ότι πέρυσι τέτοια εποχή (120 - 130) και για χειμώνα δεν θεωρούνται υψηλές, εντούτοις οι συνομιλητές μας εκτιμούν ότι το 2023 θα είναι μια χρονιά έντονου volatility.
Βλέπουν τις τιμές να ανεβαίνουν ακόμη και στα 100 ευρώ για να ξαναπέφτουν από το φθινόπωρο, όταν η πληρότητα των αποθηκών θα φτάσει και πάλι στο 90%, και να αυξάνονται εκ νέου μόλις έρθει ένας γερός χειμώνας (πχ Δεκεμβριος 2023-Ιανουάριος 2024). Εξάλλου, κατά την πρόεδρο της Ε.Ε., Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για τον χειμώνα 2023-2024, η Ευρώπη μπορεί να αντιμετωπίσει ένα έλλειμμα 30 Bcm φυσικού αερίου.
Το πάρτι ωστόσο με τις τιμές τελειώνει, εκτιμούν οι ειδικοί. Οσο θα περνούν οι μήνες και θα μπαίνουν στο σύστημα τα πυρηνικά της Γαλλίας, αλλά και θα αυξάνεται η διείσδυση των ΑΠΕ, τότε κάπου μεταξύ 2024-2025, το φυσικό αέριο θα υποστεί μια πολύ μεγάλη κατρακύλα.
Προφανώς και για όσο η τιμή του ηλεκτρισμού θα παραμένει συνδεδεμένη με εκείνη του φυσικού αερίου, η πορεία τους θα είναι παράλληλη. Τον Δεκέμβριο, η βουτιά στο αέριο, έριξε σχεδόν παντού στην ΕΕ και τις τιμές ηλεκτρισμού στις χονδρεμπορικές αγορές της Ευρώπης. Μάλιστα στις 30 Δεκεμβρίου είχαν υποχωρήσει σχεδόν παντού κάτω από τα 100 ευρώ /MWh. Η Ελλάδα αποτελούσε και συνεχίζει να αποτελεί την εξαίρεση στον ευρωπαϊκό χάρτη, διατηρώντας σταθερά μια από τις υψηλότερες τιμές στην Ευρώπη. Αν και για σήμερα διαμορφώνεται στα 151 ευρώ / MWh, έχοντας υποχωρήσει 20% μέσα σε μια ημέρα, εντούτοις παραμένει η τρίτη υψηλότερη στην Ευρώπη, πίσω από Πολωνία (173 ευρώ) και Ελβετία (163 ευρώ).
Σταθερά υψηλές τιμές χονδρικής στο ρεύμα
Η μία αιτία για την απουσία συγχρονισμού της ελληνικής αγοράς με τις περισσότερες ευρωπαϊκές συνδέεται με το διαφορετικό μοντέλο τιμολόγησης της χώρας μας, το γνωστό month ahead. Εξαιτίας της απουσίας μιας διεθνοποιημένης spot αγοράς, οι ηλεκτροπαραγωγοί στην Ελλάδα αγοράζουν το φυσικό αέριο του επόμενου μήνα με τις τιμές του προηγούμενου. Ετσι, η τελική τιμή του παραγόμενου ρεύματος ενσωματώνει το κόστος του αερίου για τον προηγούμενο μήνα όταν και αγοράστηκε, αντί για την τρέχουσα spot τιμή.
Η άλλη αιτία για τις υψηλές τιμές στην χονδρική συνδέεται με το ενεργειακό μείγμα της ελληνικής ηλεκτροπαραγωγής. Οταν την οριακή τιμή στην Ελλάδα καθορίζει το φυσικό αέριο που συμμετέχει κατά 40% στο μείγμα, τη στιγμή που σε άλλες χώρες, το ρόλο αυτό παίζουν τα πυρηνικά (Γαλλία) ή οι ΑΠΕ (χώρες της Β.Ευρώπης), είναι αναμενόμενο να έχουμε σταθερά στην διάρκεια του έτους, μια από τις υψηλότερες τιμές χονδρικής στο ρεύμα.
ΠΗΓΗ energypress.gr