14 02 2023 | 07:33
Την έλλειψη κινήτρων που θα ενθαρρύνουν την βελτιστοποίηση της απόδοσής του τόσο ως διαχειριστής όσο και ως προς την λειτουργία του ΕΣΦΑ, υπογραμμίζει ο ΔΕΣΦΑ σε κείμενό του στα πλαίσια της δημόσιας διαβούλευσης, σχετικά με την πρόταση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας για την τροποποίηση του Κανονισμού για τη μεθοδολογία του απαιτούμενο εσόδου και των τιμολογίων των δραστηριοτήτων του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου.
Η αντίθεση του ΔΕΣΦΑ στην πρόταση της ΡΑΕ αφορά στο γεγονός ότι αυτή επιδιώκει να θεσπίσει ένα πλαίσιο τιμολόγησης των δραστηριοτήτων του Διαχειριστή, χωρίς να λαμβάνονται υπόψιν κρίσιμοι στόχοι της μεθοδολογίας που βασίζεται σε κίνητρα.
Μάλιστα σημειώνεται ότι δεν αξιοποιείται σχετική πείρα από τον κλάδο της ηλεκτρικής ενέργειας όπου ο σχετικός αντίστοιχος κανονισμός προβλέπει την θέσπιση κινήτρων για τα Έργα Μείζονος Σημασίας. Επιπρόσθετα, ο ΔΕΣΦΑ κρίνει αναγκαία την θέσπιση κινήτρων για τη χρηματοδότηση νέων επενδύσεων με επιχορηγήσεις, τα οποία είναι συμβατά και με την βέλτιστη διεθνή πρακτική. Σημειώνει επίσης στην επιστολή του προς την Αρχή πως ο μηχανισμός αξιολόγησης των νέων επενδύσεων δεν είναι συμμετρικός, καθώς προβλέπει ποινή σε περίπτωση υπέρβασης του κόστους χωρίς να προσφέρει κανένα επιπλέον κίνητρο στο Διαχειριστή για την υλοποίηση των έργων νωρίτερα από το χρονοδιάγραμμα ή με κόστος χαμηλότερο του προϋπολογισθέντος.
Ομοίως, προσθέτει ο ΔΕΣΦΑ, ο νέος προτεινόμενος μηχανισμός δαπανών επί της ουσίας δεν παρέχει κίνητρο επιδίωξης βελτιώσεων στην αποτελεσματικότητα των ελεγχόμενων δαπανών καθώς αφαιρέθηκε η δυνατότητα ενσωμάτωσης στο Απαιτούμενο έσοδο ποσού (παράγοντας EFF) εν είδει επιβράβευσης για το ποσό αποδοτικότητας που επετεύχθη.
Τέλος, αν και κρίνεται ως θετική εξέλιξη η ενσωμάτωση κινήτρου για τα καινοτόμα έργα, το προτεινόμενο χορηγούμενο οικονομικό κίνητρο αξιολογείται ως χαμηλό, δεδομένου ότι βάσει σχετικής πρόβλεψης δεν μπορεί να υπερβεί το ύψος των 500,000 ευρώ ανά έργο. Κατά την άποψη του ΔΕΣΦΑ, για το ύψος του ποσού, δεν λαμβάνεται υπόψη το συνολικό κόστος της επένδυσης (για μεγάλες επενδύσεις μπορεί να αποτελεί μικρό ποσοστό επί του συνολικού κόστους), και την πολυπλοκότητα της προτεινόμενης διαδικασίας, καθώς η λήψη του κινήτρου προϋποθέτει αναλυτική τεκμηρίωση του οφέλους με τη διεξαγωγή σχετικής μελέτης κόστους οφέλους (CBA), η οποία συνήθως από μόνη της είναι κοστοβόρα.
Με βάση τα παραπάνω, ο Διαχειριστής κρίνει ανεπαρκή την ενσωμάτωση κινήτρων στον κανονισμό για την επίτευξη βελτιώσεων αποδοτικότητας εκ μέρους του Διαχειριστή.
Αναλυτιικότερα, ο διαχειριστής ανέφερε τα εξής στην επιστολή του:
Στα πλαίσια της δεύτερης διαβούλευσης, η ΡΑΕ εισάγει, αίφνης, νέες, ουσιαστικές αλλαγές οι οποίες ούτε βασίζονται στις προτάσεις του ΔΕΣΦΑ, ούτε είχαν συζητηθεί με αυτόν στις πραγματοποιθείσες συναντήσεις.
Όπως τονίζει, με την πρόταση της ΡΑΕ επιχειρείται ρύθμιση των εσόδων του ΔΕΣΦΑ από την παροχή υπηρεσιών μη ρυθμιζόμενων δραστηριοτήτων εν γένει. Εντούτοις, είναι πρόδηλο ότι στις περιπτώσεις αυτές η δραστηριότητα του ΔΕΣΦΑ κείται εκτός της ρυθμιστικής αρμοδιότητας της ΡΑΕ, εμπίπτει δε στο πλαίσιο εποπτείας της Αρχής μόνον καθ’ ο μέτρο αφορά στην εκπλήρωση των καθηκόντων του ως Διαχειριστή Συστήματος Φυσικού Αερίου.
Ως εκ τούτου, η προτεινόμενη ρύθμιση ελέγχεται ως κείμενη εκτός της οικείας νομοθετικής εξουσιοδότησης, άλλως ως κακή χρήση της διακριτικής ευχέρειας της Αρχής, και συνιστά περιορισμό της οικονομικής και επιχειρηματικής δραστηριότητας του ΔΕΣΦΑ και προσβολή των δικαιωμάτων του στην οικονομική-επιχειρηματική ελευθερία και περιουσία, όπως αυτά προστατεύονται από το Σύνταγμα και υπερεθνικού χαρακτήρα διατάξεις.
Ταυτόχρονα, ο διαχειριστής παρατηρεί σχετικά με το ρυθμιστικό πλαίσιο εν γένει ότι μια εκ των προτέρων οριζόντια απαγόρευση ή επιβολή άμεσων ή έμμεσων περιορισμών στη δραστηριότητα του ΔΕΣΦΑ, η οποία θα είχε ως αποτέλεσμα, στην ουσία, τη μετατροπή του ΔΕΣΦΑ σε εταιρεία ειδικού σκοπού με αποκλειστικό και μόνον αντικείμενο την κατασκευή, ανάπτυξη και λειτουργία του ΕΣΦΑ, δεν θα λάμβανε υπόψη τα ανωτέρω και ελέγχεται ως προς τη νομιμότητά της σε σχέση με τις υπερνομοθετικές επιταγές για σεβασμό της οικονομικής-επιχειρηματικής ελευθερίας.
Επιπλέον, οι ενέργειες αυτές συνιστούν σημαντικό περιορισμό της οικονομικής και επιχειρηματικής ελευθερίας της εταιρείας, καθώς περιορίζουν σαφώς τη δυνατότητα ελεύθερης λήψης αποφάσεων του ΔΕΣΦΑ σε επίπεδο εταιρικής διακυβέρνησης και, για το λόγο αυτό, ελέγχονται ως παραβίαση των οικονομικών δικαιωμάτων του Διαχειριστή και ιδίως της επιχειρηματικής ελευθερίας του, όπως τα δικαιώματα αυτά προστατεύονται από το ελληνικό Σύνταγμα και από διεθνούς δικαίου διατάξεις.
Ο ΔΕΣΦΑ προσθέτει ότι η Αρχή, με σειρά αποφάσεων και πράξεών της, μεταβάλλει μονομερώς, αιφνιδίως και αδικαιολόγητα μια σειρά από βασικές συνθήκες και στοιχειώδη δεδομένα βάσει των οποίων ο ΔΕΣΦΑ έχει λάβει συγκεκριμένες επιχειρηματικές αποφάσεις, έχει προβεί σε ουσιώδεις επενδυτικές επιλογές και, γενικότερα, έχει διαμορφώσει τη μέχρι σήμερα οικονομική δραστηριότητα και παρουσία του στη Χώρα.
Αυτή είναι η επιλογή της ρυθμιστικής αντιμετώπισης της παροχής των «υπηρεσιών φόρτωσης φορτηγών ΥΦΑ» και του «Jetty for SSLNG bunkering», τις οποίες η ΡΑΕ δεν αντιμετωπίζει πλέον ως ρυθμιζόμενες δραστηριότητες, με μη συμπερίληψή τους στη Ρυθμιζόμενη Περιουσιακή Βάση της Βασικής Δραστηριότητας ΥΦΑ – παρ’ ότι τα έργα αυτά έχουν συμπεριληφθεί για πολλά χρόνια στα εγκεκριμένα Προγράμματα Ανάπτυξης του ΕΣΦΑ, τα οποία εξ ορισμού περιλαμβάνουν μόνο έργα που αφορούν σε ρυθμιζόμενες δραστηριότητες. Η ΡΑΕ δεν προέβαλε κανέναν απολύτως λόγο για την αλλαγή αυτήν στη θεώρησή της και προβαίνει στον αποκλεισμό των δραστηριοτήτων αυτών από το καθεστώς που διέπει τις ρυθμιζόμενες υπηρεσίες σε δύο χρόνια από σήμερα, αναιτιολόγητα.
Ως εκ τούτου, οποιαδήποτε μεταβολή του επιχειρηματικού κινδύνου – από ρυθμιζόμενο και εντασσόμενο στη ΡΠΒ της Βασικής Δραστηριότητας ΥΦΑ, σε μη ρυθμιζόμενο και πλήρως εκτεθειμένο στους κινδύνους της αγοράς, ex post και μάλιστα κατόπιν της λήψεως της τελικής επενδυτικής απόφασης για τα δύο έργα από το ΔΕΣΦΑ, θα έθετε σε σοβαρό κίνδυνο την οικονομική βιωσιμότητα των έργων αυτών και θα δημιουργούσε σημαντική ζημία στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα του Διαχειριστή, ο οποίος υπόκειται σε δημόσια ρύθμιση, όχι μόνο λόγω της ζημίας που θα προκύψει ως προς τα συγκεκριμένα έργα, αλλά και λόγω του σοβαρού αρνητικού αντίκτυπου που θα δημιουργηθεί στο πιστωτικό προφίλ των ρυθμιζόμενων έργων στη χώρα.
Καταλήγοντας, ο ΔΕΣΦΑ παρατηρεί ότι οι εν λόγω ενέργειες της ΡΑΕ ελέγχονται ως παράνομες, καθώς αντιβαίνουν στους προαναφερθέντες πάγιους και βασικούς κανόνες, διατάξεις και αρχές και θέτουν ευθέως σε κίνδυνο την επίτευξη των στόχων του εφαρμοστέου, ενωσιακού και εθνικού, ρυθμιστικού πλαισίου καθιστούν δε το οικονομικό περιβάλλον απολύτως ασταθές και ολισθηρό, το οποίο καθιστά αδύνατη και εξαιρετικά δυσχερή την ασφαλή λήψη κρίσιμων επιχειρηματικών αποφάσεων και τη διενέργεια των αναγκαίων επενδύσεων για την ανάπτυξη του ΕΣΦΑ αλλά και, γενικότερα, για την αποτελεσματική ανταπόκριση του ΔΕΣΦΑ στον ρόλο του ως Διαχειριστή «κατά τρόπο ασφαλή, επαρκή, αξιόπιστο και οικονομικά αποδοτικό», σύμφωνα με τη ρητή διατύπωση του άρθρου 68 παρ. 1 του ν. 4001/2011.
ΠΗΓΗ energypress.gr