Το πρώτο σοβαρό αγκάθι για την 3η αξιολόγηση όσον αφορά τα ενεργειακά θέματα αναδείχτηκε την προηγούμενη εβδομάδα στις επαφές που είχαν τα εν Αθήναις τεχνικά κλιμάκια της τρόικας με τους εκπροσώπους της ελληνικής κυβέρνησης.
Σύμφωνα με πληροφορίες του energypress, χωρίς να έχει συζητηθεί το θέμα της πώλησης του 40% του λιγνιτικού δυναμικού της ΔΕΗ (στην ουσία η συζήτηση θα γίνει από σήμερα στις Βρυξέλλες), ήδη υπήρξε καταγραφή διαφορετικού μήκους κύματος στο θέμα του οδικού χάρτη για την αγορά του φυσικού αερίου.
Στην ουσία τα τεχνικά κλιμάκια της τρόικας φέρονται να έχουν ήδη απορρίψει την πρόταση που έφερε στο τραπέζι η ελληνική πλευρά, με κεντρικό ζήτημα το ρόλο και τις συμμετοχές της ΔΕΠΑ στην χονδρική, στη λιανική και στη διανομή του αερίου.
Ως γνωστόν οι δανειστές έχουν ζητήσει (και έχει μπεί στο αναθεωρημένο μνημόνιο) να καταρτισθεί ως το τέλος του χρόνου ένας οδικός χάρτης για τον τομέα του φυσικού αερίου, προκειμένου μεταξύ άλλων να αρθούν, όπως αναγράφεται χαρακτηριστικά, καταστάσεις που δεν προωθούν τον ανταγωνισμό.
Παρά τη γενικότητα με την οποία περιγράφεται η απαίτηση, στην πραγματικότητα οι θεσμοί πιέζουν για να μην είναι η ΔΕΠΑ, όπως λέει χαρακτηριστικά ανταγωνιστής της, «πανταχού παρούσα»: Χονδρέμπορος και προμηθευτής αερίου, μέτοχος των ΕΠΑ, μέτοχος των ΕΔΑ, αυτόνομος λιανοπωλητής αερίου.
Το ίδιο έχουν ζητήσει επίσημα πλέον, με επιστολές τους στον κ. Σταθάκη, οι στρατηγικοί εταίροι των ΕΠΑ και ΕΔΑ στην Αττική και στη Θεσσαλία – Θεσσαλονίκη, δηλαδή η Shell και η ENI αντίστοιχα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η πρόταση με την οποία προσήλθε η ελληνική πλευρά στις συνομιλίες με τα τεχνικά κλιμάκια και η οποία κρίνεται - προς ώρας τουλάχιστον - ανεπαρκής από τους εκπροσώπους των θεσμών, προβλέπει κατά βάση τα εξής:
- Παραμονή της ΔΕΠΑ στην ΕΠΑ Αττικής και στην ΕΔΑ Αττικής με το σημερινό της ποσοστό.
- Πλήρη αποχώρηση της ΔΕΠΑ από την ΕΠΑ Θεσσαλίας – Θεσσαλονίκης ή δραστική μείωση του ποσοστού της με αντίστοιχη αύξηση του ποσοστού της στην ΕΔΑ Θεσσαλίας – Θεσσαλονίκης.
- Εγκατάλειψη της ιδέας για είσοδο της ΔΕΠΑ στη λιανική του αερίου ως αυτόνομη δραστηριότητα, παρά το γεγονός ότι έχει ήδη αποφασιστεί η αλλαγή καταστατικού και η επέκταση δραστηριότητας στη λιανική αερίου και ρεύματος.
Πρέπει να σημειωθεί ότι το θέμα της συμμετοχής της ΔΕΠΑ στην αγορά δεν είναι η μοναδική εκκρεμότητα. Πέραν των υπόλοιπων θεμάτων που σχετίζονται με την ανάγκη δημιουργίας νέων αγορών στη λογική ενός «target model για το αέριο», εκκρεμεί το θέμα που έχουν εγείρει Shell και ΕΝΙ για αποζημίωσή τους έπειτα από την κατάργηση του μονοπωλιακού δικαιώματος των ΕΠΑ δέκα και πλέον χρόνια πριν την προβλεπόμενη ημερομηνία.
Στην επιστολή της μάλιστα η Shell φέρεται να υποστηρίζει ότι η απώλεια του μονοπωλιακού δικαιώματος προμήθειας που κατείχε μέχρι το 2030 για την Αττική, αποτιμάται σε περίπου 100 εκατ. ευρώ, ποσό που μοιράζεται βέβαια κατά 50 εκατ. στη Shell και κατά 50 εκατ. στη ΔΕΠΑ.
Από την πλευρά τους πηγές του υπουργείου εμφανίζονται να αμφισβητούν τα στοιχεία της Shell, υποστηρίζοντας ότι δεν είναι καθόλου εύκολο να υπολογιστεί κατά πόσο υπάρχει θέμα αποζημίωσης (value gap) καθώς και πόσο είναι αυτό. Δεν είναι δε, καθόλου βεβαιο, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ότι θα προκύψει τελικά value gap, εφόσον ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι κατά το παρελθόν είχαν δοθεί δημόσιες χρηματοδοτήσεις για την ανάπτυξη δικτύων, για την επιδότηση αλλαγής καυστήρα κ.ό.κ. Επιπλέον το 2012, οι δύο εταιρείες Αττικής και Θεσσαλονίκης-Θεσσαλίας είχαν εισπράξει επιστροφή κεφαλαίου.
Σε κάθε περίπτωση, οι ίδιες πηγές, αναφέρουν ότι εφόσον το ζήτημα παραπεμφθεί στη Διαιτησία, τότε θα αξιολογηθεί μεταξύ άλλων και το κατά πόσον έχουν μέχρι σήμερα ικανοποιηθεί οι υποχρεώσεις που είχε η εταιρεία με βάση την αρχική σύμβαση με το Δημόσιο.