Ανεπηρέαστη η ελληνική ενεργειακή αγορά από την έκρηξη στον κόμβο αερίου στην Αυστρία - Συναγερμός στην Ευρώπη

 

Γιώργος Φιντικάκης

Αλώβητη και δίχως να αντιμετωπίζει κίνδυνο ελλείψεων και αυξήσεων στις τιμές, παραμένει η ελληνική ενεργειακή αγορά, από το ατύχημα στον κόμβο Μπαουμγκάρντεν της Αυστρίας.

Αν και η ζημιά σε ένα από τα βασικότερα κέντρα διανομής της Ευρώπης αύξησε μέσα σε λίγα λεπτά κατά 23% τις τιμές χονδρικής στο φυσικό αέριο, που έφτασαν στα υψηλότερα επίπεδα των τεσσάρων τελευταίων ετών, εντούτοις οι κραδασμοί δεν χτύπησαν την πόρτα της Ελλάδας.

Η αιτία βρίσκεται στο γεγονός ότι η ελληνική αγορά δεν είναι liquid, δηλαδή δεν υπάρχουν πολλοί αγοραστές και πωλητές, ούτε αποτελεί κόμβο διανομής φυσικού αερίου, ενώ τροφοδοτείται απευθείας από το δίκτυο αγωγών που ξεκινά από την Ουκρανία και φτάνει στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα. Σαν μια μικρή και περιφερειακή αγορά που είναι η ελληνική, το πρόβλημα δεν χτύπησε την πόρτα της, δίχως φυσικά να αποκλείεται αυτό να συμβεί τις επόμενες ημέρες, εφόσον καθυστερήσει να επισκευαστεί η ζημιά, σε συνδυασμό και με την αυξημένη ζήτηση που καταγράφεται στην Ευρώπη για φυσικό αέριο λόγω καιρικών συνθηκών.

Ανθρωποι πάντως της αγοράς εκτιμούν ότι αν η ζημιά αποδειχθεί μεγάλη, πιθανότατα να υπάρξει μια παροδική αύξηση στις τιμές του LNG, αλλά ως εκεί. Απόδειξη ότι δεν επηρεάστηκε το ελληνικό ενεργειακό σύστημα είναι και οι χθεσινές προβλέψεις για τη σημερινή λειτουργία της αγοράς, που δείχνουν ότι πρόκειται για μια ημέρα σαν όλες τις άλλες, με την αιχμή να διαμορφώνεται στα 7.826 MW. 

Συνοψίζοντας, η πρόβλεψη για την μέση οριακή τιμή μιλά για 59,67 ευρώ / MWh, και η εκτιμώμενη διακίνηση ενέργειας στα σύνορα, δηλαδή οι εξαγωγές, μιλά για 15.655 MWh. Στο σύστημα εμφανίζονταν από πλευράς λιγνιτικών μονάδων, οι τέσσερις από τις πέντε μονάδες του ΑΗΣ Αγ.Δημητρίου, οι Μεγαλόπολη 3 & 4, καθώς και το Αμύνταιο 2, ενώ από πλευράς φυσικού αερίου, το Αλιβέρι, το Λαύριο, η Μεγαλόπολη 5, ο Ηρων, η μονάδα της Elpedison στη Θίσβη, η Protergia, και η Korinthos Power.

Αν είχαμε πρόβλημα, αυτό θα απεικονίζονταν σε έλλειμμα εισαγωγών, και σε αύξηση εξαγωγών προκειμένου να καλύψει μέρος από τις ανάγκες της Κ.Ευρώπης.

Από την άλλη πλευρά, πάντα σε τέτοιες έκτακτες καταστάσεις, πρέπει να γίνεται αντιληπτό πόσο σημαντική είναι αφενός η παρουσία των λιγνιτικών μονάδων, αφετέρου η ύπαρξη μιας αποθήκης φυσικού αερίου, κάτι που φαίνεται από το γεγονός ότι ενώ η Ιταλία τελεί σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, δεν συμβαίνει το ίδιο με την Αυστρία.

Σημειωτέον ότι ο κόμβος του Μπαουμγκάρτεν, που βρίσκεται στα σύνορα της Αυστρίας με τη Σλοβακία, μεταφέρει το ένα δέκατο της συνολικής ευρωπαικής ζήτησης, και αποτελεί το βασικό κέντρο διανομής της Κ.Ευρώπης για το αερίο που προέρχεται από Ρωσία και Νορβηγία.

Στην πράξη η έκρηξη αποτελεί, όπως σημειώνει και το Bloomberg, ένα καμπανάκι κινδύνου για την παλαιότητα αρκετών βασικών ενεργειακών υποδομών στην Ευρώπη. Λίγες ώρες νωρίτερα, μια ρωγμή όχι μεγαλύτερη από το μέγεθος τρίχας και όχι μακρύτερη από το μήκος ενός χεριού, οδήγησε σε προσωρινό κλείσιμο το σύστημα αγωγών Forties, ενός υποβρύχιου δικτύου που μεταφέρει στα κέντρα κατανάλωσης της Β.Ευρώπης το αέριο από τις πλατφόρμες της Βόρειας Θάλασσας. Επιπλέον είναι συχνό φαινόμενο να τίθεται εκτός λειτουργίας ο σταθμός αποθήκευσης αερίου στη Βρετανία, αφού οι πεπαλαιωμένοι αγωγοί καθιστούν τη λειτουργία του, προβληματική.

Το μεγαλύτερο μέρος της ευρωπαϊκής υποδομής φυσικού αερίου κτίστηκε ανάμεσα στο 1960 και το 1980, καθώς η Σοβιετική Ένωση άνοιγε συνεχώς νέα πεδία στη Σιβηρία, προκειμένου να εξάγει ολοένα και περισσότερες ποσότητες αερίου στη Δύση. Σύντομα αυξήθηκε η παραγωγή και στη Βόρεια Θάλασσα. "Όπως ακριβώς ένα παλιό πλυντήριο ρούχων ή ένα ψυγείο, έτσι και αυτές οι εγκαταστάσεις απαιτούν αυξημένα επίπεδα συντήρησης, καθώς η ολοένα και υψηλότερη ζήτηση ενέργειας συνεπάγεται μεγαλύτερες φθορές", επισημαίνει το Bloomberg. Αλλά με τις σημερινές χαμηλές τιμές στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, ουδείς συζητά την αντικατάσταση μέρους αυτού του εξοπλισμού. Έτσι, οι βλάβες και οι ανησυχίες για επικίνδυνα περιστατικά θα γίνονται όλο και πιο συχνές.

Σε επίπεδο τιμών η χώρα με τις μεγαλύτερες επιπτώσεις ήταν η Βρετανία, όπου εδώ και ημέρες η αγορά "αγωνίζονταν" να απορροφήσει τους κραδασμούς από ζημιά σε αγωγό της Βόρειας Θάλασσας. Ούτως ή άλλως, η ζημιά συνέβη σε μια χρονική στιγμή όπου η ζήτηση λόγω των καιρικών συνθηκών είναι αυξημένη σε όλη τη Βόρεια Ευρώπη, από την βόρεια Ιταλία έως τη Σκανδιβανία.

  • :
  • :


πρόγνωση καιρού από το weather.gr