Δύο εκπλήξεις έκρυβε η πρώτη φάση του διαγωνισμού για την πώληση της ΔΕΠΑ Εμπορίας. Η πρώτη, είχε προδιαγραφεί, και ήταν η επιστροφή της Shell στην ελληνική ενεργειακή σκηνή και μάλιστα στην αγορά αερίου από την οποία αποχώρησε μόλις τον Ιούλιο του 2018 πουλώντας στη ΔΕΠΑ τη συμμετοχή της (49%) στην ΕΠΑ Αττικής και στην ΕΔΑ Αττικής.
Από το συνολικό τίμημα των 150 εκατ. ευρώ που έλαβε, τα 39 εκατ. ευρώ αφορούσαν το 49% της ΕΠΑ Αττικής και τα 111 εκατ. ευρώ το 49% της ΕΔΑ Αττικής.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι το ενδιαφέρον της Shell αφορά κυρίως τα μακροπρόθεσμα συμβόλαια της ΔΕΠΑ με Gazprom, Sonatrach και Βotas, στο πλαίσιο εμπλοκής της στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
ΔΕΗ και Motor Oil
Η δεύτερη έκπληξη, η οποία κρατιόταν καλά κρυμμένη, ήταν η συμμετοχή της ΔΕΗ και μάλιστα σε κοινό σχήμα με τη Motor Oil.
Σύμφωνα με πληροφορίες, καταλυτικό ρόλο για την απόφαση σύστασης της κοινοπραξίας, στην οποία η δημόσια επιχείρηση θα έχει μειοψηφικό πακέτο μετοχών της τάξης του 30%, ήταν τα γεγονότα προ τριών μηνών με την ετήσια δέσμευση slots στη Ρεβυθούσα. Ο αποκλεισμός τόσο της ΔΕΗ όσο και της Motor Oil από τον ετήσιο προγραμματισμό που έκανε ο ΔΕΣΦΑ με βάση τον υφιστάμενο κώδικα, έδωσε κοινό πεδίο συνεννόησης στις δύο εταιρίες και δημιούργησε προϋποθέσεις συνεργασίας.
Οι δύο ενεργειακοί όμιλοι επιθυμούν εντονότερη δραστηριοποίηση στην αγορά του φυσικού αερίου τόσο επειδή θα είναι το μεταβατικό καύσιμο μέχρι την πλήρη απανθρακοποίηση όσο βεβαίως και επειδή πρέπει να καλύψουν τις δικές τους ανάγκες.
Η ΔΕΗ, όπως αναφέρουν πηγές, μετά και την υπόθεση της Ρεβυθούσας, αποφάσισε να μη μείνει θεατής των εξελίξεων κι έτσι συμμετείχε στο market test του FSRU Αλεξανδρούπολης που λήγει σήμερα, κλείνοντας capacity. Επιδίωξη της είναι η πρόσβαση σε LNG. Και τώρα προχωράει και στη διεκδίκηση της ΔΕΠΑ Εμπορίας ώστε, έαν όλα πάνε καλά, να αποκτήσει προνομιακή πρόσβαση και στο αέριο αγωγών.
Βασικό κίνητρο της ΔΕΗ είναι η συμμετοχή στη χονδρεμπορική αγορά αερίου και όχι η λιανική, (όπου άλλωστε οι πελάτες της ΕΠΑ Αττικής είναι κατά πλειοψηφία και δικοί της πελάτες στο ρεύμα). Το χαρτοφυλάκιο των 400.000 πελατών της θυγατρικής ΔΕΠΑ είναι κάτι που θέλγει τη Motor Oil, η οποία, όπως αναφέρουν πηγές, θεωρούσε ότι η ΕΠΑ Αττικής θα έπρεπε να πουληθεί χωριστά από την υπόλοιπη ΔΕΠΑ.
Η δημόσια εταιρία ηλεκτρισμού σχεδιάζει τη δυναμική δραστηριοποίηση της στη χονδρική αερίου. Κι αυτό επειδή είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής και θέλει μέσω συνεργειών που θα δημιουργηθούν, να έχει ευχέρεια χειρισμών για μείωση του κόστους προμήθειας αερίου.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η ΔΕΗ δεν θα μπορούσε να συμμετάσχει μόνη της στο διαγωνισμό καθώς κάτι τέτοιο θα «κόλλαγε» στην Επιτροπή Ανταγωνισμού λόγω της θέσης της στη λιανική ενέργειας.
Από την άλλη η δημόσια εταιρία ηλεκτρισμού διαθέτει ένα σχετικό πλεονέκτημα λόγω της option που έχει στη ΔΕΠΑ (συνεπώς και στη ΔΕΠΑ Εμπορίας και στη ΔΕΠΑ Υποδομών), option η οποία αποτιμάται σε ένα αξιόλογο ποσό.
Πηγές θέλουν τη ΔΕΗ να προσδοκά την αποζημίωση της από τη ΔΕΠΑ Υποδομών – η option αφορά στο 30% της ΔΕΠΑ - και με τα έσοδα αυτά να συνεισφέρει οικονομικά στη διεκδίκηση της ΔΕΠΑ Εμπορίας.
Άλλες συμμαχίες
Πέρα, όμως, από αυτό το δίδυμο, ένα άλλο ταίρι το οποίο αναμενόταν να συμμετάσχει, αν και μετά από διαβουλεύσεις εβδομάδων είναι των Ελληνικών Πετρελαίων και της Edison.
Οι δύο εταιρίες δεν κατήλθαν στον διαγωνισμό με την κοινή τους εταιρία στην ελληνική αγορά, την Elpedison. Προφανώς, εκκρεμούν ακόμη αποφάσεις για τον τρόπο δράσης των δύο μετόχων στην περίπτωση που αποκτήσουν τη ΔΕΠΑ, το πιθανότερο σενάριο ωστόσο είναι να δημιουργήσουν μια νέα κοινή εταιρεία με άγνωστο το ποιά θα είναι τα ποσοστά του καθενός.
Ανοικτό είναι επίσης και το ενδεχόμενο συμμαχιών τόσο μεταξύ των εταιριών που εκδήλωσαν ενδιαφέρον στη μη δεσμευτική φάση του διαγωνισμού του ΤΑΙΠΕΔ όσο και ανάμεσα σε υποψήφιους που εμφανίστηκαν χθες και τρίτους παίκτες.
Τα δύο ζευγάρια όπως φυσικά και οι παίκτες του βεληνεκούς που κατήλθαν μόνοι τους στο διαγωνισμό καταδεικνύουν το μεγάλο ενδιαφέρον και τη διάθεση για την επενδυτική μάχη της διεκδίκησης της ΔΕΠΑ Εμπορίας.
Με καθυστέρηση η επόμενη φάση
Πρέπει να σημειωθεί πάντως ότι οι ακραίες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στον πλανήτη και τη χώρα μας από την επέλαση του κορωνοϊού είναι ίσως πιθανό να πάνε προς τα πίσω και τις όλες διαδικασίες αξιολόγησης των προτάσεων από το ΤΑΙΠΕΔ.
Ήδη μέχρι τις 24 Απριλίου όσοι συμμετέχοντες έχουν αποστείλει ηλεκτρονικά τα νομιμοποιητικά έγγραφά τους θα πρέπει επίσης να τα ταχυδρομήσουν. Αυτό σημαίνει ότι η αξιολόγηση τους, θα έχει εκ των πραγμάτων κάποια καθυστέρηση. Ο χρόνος δεν είναι εύκολο να εκτιμηθεί και θα εξαρτηθεί από την πορεία της πανδημίας.