Του Κ.Ν. Σταμπολή
Τετ, 15 Ιουλίου 2020 - 10:14
Η αιφνιδιαστική αποχώρηση της κυβέρνησης της Ανατολικής Λιβύης, που ελέγχεται από τον στρατηγό Χαλίφα Χαφτάρ, από την πρόσφατα υπογραφείσα συμφωνία με την National Oil Corporation ( NOC) για επανέναρξη παραγωγής πετρελαίου και την επανάληψη των εξαγωγών Λιβυκού αργού, σύμφωνα με πολιτικούς παρατηρητές σηματοδοτεί μια νέα ρήξη και θέτει οριστικό τέρμα στις προσπάθειες για μια αποκλιμάκωση της κρίσης και την εξεύρεση πολιτικής λύσης και συμφωνίας ανάμεσα στις δυο αντιμαχόμενες πλευρές.
Αυτή της διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης υπό τον πρωθυπουργό Φαγέζ Αλ Σαράζ, γνωστής ως GNA, που εδρεύει στην Τρίπολη και ελέγχεται στρατιωτικά από την Τουρκία, και αυτή της Ανατολικής Λιβύης όπου εδρεύει το κοινοβούλιο και υποστηρίζεται από την Αίγυπτο, την Ρωσία, την Γαλλία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ).
Σύμφωνα με τελευταίες πληροφορίες ο στρατηγός Χαλίφα Χαφτάρ, υπό την πίεση της κυβέρνησης των ΗΑΕ, που αποτελεί βασικό χρηματοδότη του, προχώρησε την περασμένη εβδομάδα σε καταγγελία της συναφθείσας συμφωνίας στις αρχές Ιουλίου με την NOC βάσει της οποίας είχε ξεκινήσει εκ νέου η παραγωγή από τις πετρελαιοπηγές και επρόκειτο αυτή την εβδομάδα να επαναληφθούν οι εξαγωγές. Ως αποτέλεσμα της καταγγελίας της συμφωνίας από τον Χαφτάρ τέθηκαν πάλι υπό τον στρατιωτικό του έλεγχο σχεδόν το σύνολο των πετρελαιοπηγών της Λιβύης περιλαμβανομένων των Sarir ,El Sharara, Wafa, Bouri, Elephant και Zeltan. Αμέσως μετά(14/7) η NOC ανακοίνωσε force majeure για όλα τα πετρελαϊκά τέρμιναλ σε Hariga, Bretagne, Zueitina, Es Sider και Rays Langford στέλνοντας μήνυμα στις διεθνείς αγορές για άμεσο και διαρκές πάγωμα των εξαγωγών αργού.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι μόλις την περασμένη Παρασκευή (10/7) η NOC μετά από την συμφωνία με τον Χαφτάρ ήρε το ισχύον ως τότε, από αρχές του έτους, force majeure που είχε ως αποτέλεσμα να κατακρημνιστεί η Λιβυκή παραγωγή στα 100,000 βαρέλια την ημέρα από τα 1,2 εκατ. βαρέλια την ημέρα που ήτο ο μέσος όρος για το 2019. Να θυμίσουμε ότι στις αρχές του 2020 οι δυνάμεις του στρατηγού Χαφτάρ κατέλαβαν τις πετρελαιοπηγές και σταμάτησαν την παραγωγή για εξαγωγές σε μια προσπάθεια να στερήσουν έσοδα τα οποία κατευθύνοντο στην κεντρική τράπεζα της Λιβύης στην Τρίπολη και ουσιαστικά χρηματοδοτούσαν το καθεστώς Σαράζ. Η συμφωνία από την οποία αποχώρησε ο Χαφτάρ προέβλεπε άμεση επανάληψη της παραγωγής και εξαγωγών, μετά από παύση 6 μηνών, και διαμοιρασμό των εσόδων εν όψει μιας πιθανολογούμενης συμφωνίας και ειρήνευσης στην περιοχή.
Σύμφωνα με αναλυτές με γνώση των τελευταίων εξελίξεων στην περιοχή, η βραχύβιος συμφωνία μεταξύ NOC και στρατηγού Χαφτάρ είναι ενδεικτική της επικρατούσας πολιτικής και στρατιωτικής αστάθειας και οπωσδήποτε σηματοδοτεί μια όξυνση της όλης λίαν τεταμένης κατάστασης. Δεν είναι τυχαίο ότι το σπάσιμο της συμφωνίας, η οποία και είχε απαιτήσει πολυήμερες διαπραγματεύσεις μεταξύ των μερών και αμοιβαίες υποχωρήσεις, ήρθε λίγα 24ωρα μετά τον βομβαρδισμό της αεροπορικής βάσης Al Watiya, πλησίον της Τρίπολης,(που είχε καταληφθεί τον περασμένο Μάιο από δυνάμεις προσκείμενες στην κυβέρνηση GNA και υπό την καθοδήγηση της Τουρκίας) από αγνώστου προέλευσης αεροπλάνα Ραφάλ. Να σημειώσουμε ότι η αεροπορική επιδρομή κατά της ανωτέρω αεροπορικής βάσης υπήρξε λίαν αποτελεσματική καταστρέφοντας ολοσχερώς εννέα στόχους και θέτοντας την προσωρινά εκτός λειτουργίας.
Εν όψει των ανωτέρω εξελίξεων είναι φανερό ότι έχουμε εισέλθει σε νέα φάση του Λιβυκού με την Αίγυπτο να απειλεί εισβολή στην Κυρηναϊκή προκειμένου να αποτραπεί η κατάληψη της Σύρτης από GNA και την Τουρκία και θέλοντας ουσιαστικά να θέσει τέρμα στην Τουρκική παρέμβαση στην Λιβύη. Διπλωματικές πηγές θεωρούν ότι από εδώ και εμπρός οι εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή θα είναι ραγδαίες προεξοφλώντας ευθεία αντιπαράθεση μεταξύ Αιγύπτου και Τουρκίας στην Λιβύη. Μια εξέλιξη όμως που δεν πρόκειται να έχει αντίκτυπο στην διεθνή πετρελαιαγορά αφού λόγω της μεγάλης κάμψης της ζήτησης, ελέω κορωνοϊού, παρατηρείται υπερπλεόνασμα προμήθειας σε παγκόσμιο επίπεδο με σοβαρή υποχώρηση των τιμών οι οποίες εδώ και τρείς εβδομάδες έχουν καθηλωθεί στο επίπεδο των $ 40-$ 42 το βαρέλι.
ΠΗΓΗ:https://www.energia.gr/article/168716/h-aifnidiastikh-diakoph-exagogon-petrelaioy-apo-th-livyh-proaggelos-eperhomenhs-neas-stratiotikhs-syrraxhs