Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την Πέμπτη (19 Νοεμβρίου)το σχέδιό της για μαζική αύξηση της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας. Στόχος είναι η 25πλάσια αύξηση της αιολικής ενέργειας στη θάλασσα ως μέρος των προσπαθειών της ΕΕ να καταργήσει σταδιακά τα ορυκτά καύσιμα και να καταπολεμήσει την υπερθέρμανση του πλανήτη.

Αλλά καθώς η Ευρώπη ετοιμάζεται να αυξήσει το υπεράκτιο αιολικό δυναμικό από 12 Gigawatts (GW) σήμερα σε 60 GW έως το 2050, η ομάδα των Πρασίνων εξέφρασε ανησυχίες για τη διατήρηση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων.

«Δυστυχώς, η στρατηγική δεν προβλέπει την αρχή της προφύλαξης», δήλωσε η Grace O’Sullivan, Ιρλανδή βουλευτής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το Πράσινο Κόμμα.

«Οι υπεράκτιες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δεν πρέπει να επιβαρύνουν τα θαλάσσια οικοσυστήματα και τη βιοποικιλότητα», είπε σε δήλωσή της, καλώντας τα κράτη μέλη της ΕΕ «να διασφαλίσουν την επαρκή προστασία των ευάλωτων θαλάσσιων οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας», κατά την ανάπτυξη νέων υπεράκτιων αιολικών πάρκων.

Φυσικά, οι Ευρωπαίοι Πράσινοι ήταν θετικοί σχετικά με τις κύριες πτυχές της στρατηγικής, που παρουσιάστηκε, λέγοντας ότι «η υπεράκτια αιολική ενέργεια είναι το κλειδί για την επίτευξη μιας κλιματικά ουδέτερης Ευρώπης» και «πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας».

Ακόμη, επέκριναν την Επιτροπή καθώς υποστήρξαν ότι ήταν υπερβολικά δειλή με το σχέδιο υπεράκτιων ανέμων, λέγοντας ότι «ο ενδιάμεσος στόχος των 60 GW έως το 2030 δεν αρκεί για την επίτευξη των 450 GW που απαιτούνται για την ουδετερότητα του κλίματος».

Ωστόσο, οι ανησυχίες των Πρασίνων για τη βιοποικιλότητα αντικατοπτρίζουν τις αυξανόμενες ανησυχίες για ευρύτερα οικολογικά ζητήματα, που εγείρονται από την ανάπτυξη υπεράκτιων ΑΠΕ, καθώς η Ευρώπη αρχίζει να σχεδιάζει περαιτέρω επέκτασή τους.

Ενώ η Επιτροπή επαινεί τα οφέλη της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας για την οικονομία και το κλίμα, επιμένει ότι η στρατηγική λαμβάνει υπόψη ευρύτερες οικολογικές και κοινωνικές πτυχές.

«Η σημερινή στρατηγική περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να αναπτύξουμε υπεράκτιες ΑΠΕ, σε συνδυασμό με άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως η αλιεία, η υδατοκαλλιέργεια ή η ναυτιλία, και σε αρμονία με τη φύση», δήλωσε ο Virginijus Sinkevičius, Επίτροπος περιβάλλοντος της ΕΕ.

«Οι προτάσεις θα μας επιτρέψουν επίσης να προστατεύσουμε τη βιοποικιλότητα και να αντιμετωπίσουμε πιθανές κοινωνικοοικονομικές συνέπειες για τομείς που βασίζονται στην καλή υγεία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων, προωθώντας έτσι την υγιή συνύπαρξη στον θαλάσσιο χώρο», δήλωσε ο Sinkevičius σε δήλωσή του.

Γαλλική αντίσταση

Στη Γαλλία, μια πυρηνική δύναμη, ο υπεράκτιος άνεμος δεν είχε προκαλέσει ποτέ ενθουσιασμό, ιδίως σε παράκτιες περιοχές όπου η οικονομική δραστηριότητα βασίζεται κυρίως στην αλιεία και τον τουρισμό. Οι ενώσεις πολιτών στις τοπικές κοινωνίες αντιστέκονται συχνά σε υπεράκτια έργα, φοβούμενοι πως θα βλάψουν τα προς το ζην τους.

Στον Κόλπο του Saint-Brieuc της Βρετάνης, ένα υπεράκτιο αιολικό πάρκο εγκρίθηκε το 2011, αλλά μπλοκαρίστηκε από τοπικές ενώσεις, που διαμαρτυρήθηκαν έντονα κάνοντας λόγο για μια «αποτυχημένη» δημόσια συζήτηση και την απουσία μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων, η οποία τελικά ξεκίνησε τέσσερα χρόνια αργότερα, το 2015 .

Μάλιστα, οι ντόπιοι ψαράδες κατέφυγαν στο δικαστήριο της ΕΕ, επισημαίνοντας τις αρνητικές συνέπειες που θα είχε το έργο υπεράκτιας αιολικής ενέργειας σε διάφορα είδη ψαριών, ή για τα διάσημα όστρακα του κόλπου του Saint-Brieuc.

Ως αποτέλεσμα, μέχρι σήμερα δεν έχει κατασκευαστεί ούτε ένα αιολικό πάρκο ανοικτής θάλασσας στη Γαλλία, παρά τις άδειες που έχουν εκχωρηθεί από το γαλλικό κράτος ύστερα από δημόσιες προσκλήσεις υποβολής προσφορών το 2011, το 2013 και το 2016.

«Εφόσον δεν έχουμε αποδείξεις για ένα επιτυχημένο (υπεράκτιο) γαλλικό αιολικό πάρκο, θα είναι δύσκολο να εξαλειφθούν οι αμφιβολίες των τοπικών παραγόντων», δήλωσε η Anne Georgelin, επικεφαλής της γαλλικής ένωσης ΑΠΕ, η οποία μίλησε στο γαλλικό EURACTIV.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζει αυτά τα ζητήματα. «Η Πράσινη Συμφωνία μας δεν μπορεί να είναι επιτυχής χωρίς δημόσια υποστήριξη», δήλωσε η Επίτροπος Kadri Simson, ύστερα από ερώτηση Γάλλου δημοσιογράφου σχετικά με την τοπική αντίσταση στα έργα υπεράκτιων αιολικών.

Πιθανά ζητήματα που πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά τον σχεδιασμό υπεράκτιων αιολικών πάρκων περιλαμβάνουν την αλιεία, τον τουρισμό και τη ναυτιλία, δήλωσε η και Simson.

Σύμφωνα με την ίδια, η συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες είναι υψίστης σημασίας για τις εθνικές αρχές, όταν πρόκειται για υπεράκτιες ΑΠΕ.

Υπενθύμισε τέλος, τα ευρύτερα οφέλη της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας, λέγοντας, μεταξύ άλλων, ότι «δίνει ευκαιρίες απασχόλησης σε ανθρώπους σε παράκτιες περιοχές», γεγονός που πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη.