Πασχαλιάτικο «δώρο» στον Ομιλο Λάτση τα ΕΛΠΕ

Υποπτη σιγή ιχθύος τηρεί εδώ και μια εβδομάδα η κυβέρνηση για την κραυγαλέα μεθόδευση της διοίκησης των ΕΛΠΕ –με τη συναίνεση της διορισμένης από την ίδια πλειοψηφίας της– να περάσει ο όμιλος στον πλήρη έλεγχο του Σ. Λάτση, μέσω της κατάργησης του δικαιώματος του κράτους να ορίζει 7 από τα 13 μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου και να καταργηθεί η εκπροσώπηση των εργαζομένων, όπως ισχύει από τότε που συγχωνεύτηκαν τα ΕΛΠΕ με την Πετρόλα.

Αν ολοκληρωθεί αυτή η μεθόδευση, που οι εργαζόμενοι των ΕΛΠΕ και η αντιπολίτευση καταγγέλλουν ως «οικονομικό και πολιτικό έγκλημα», ο Ομιλος Λάτση, μέσω της Paneuropean Oil & Industrial Holdings που σήμερα κατέχει το 47% των μετοχών στον δεύτερο (μετά τη ΔΕΗ) μεγαλύτερο ενεργειακό όμιλο της χώρας και έναν από τους μεγαλύτερους στη Νοτιανατολική Ευρώπη, αποκτά τον πλήρη έλεγχό του, χωρίς να χρειαστεί να δαπανήσει ούτε ευρώ. Απλώς και μόνο γιατί η κυβέρνηση της Ν.Δ. αποφάσισε να του τον δωρίσει… πασχαλιάτικα.

Το ναυάγιο της πώλησης

Η εξέλιξη αυτή φωτίζει τώρα καλύτερα γιατί η Paneuropean του Ομίλου Λάτση έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι της για να υπονομεύσει και να οδηγήσει σε αποτυχία τελικά, τον Απρίλιο του 2019, τον διαγωνισμό για την από κοινού με το Δημόσιο (ΤΑΙΠΕΔ) πώληση του 50,1% των ΕΛΠΕ, με στόχο την εξασφάλιση εσόδων αποκρατικοποίησης 500 εκατ. ευρώ, όπως είχαν επιβάλει οι δανειστές στο πλαίσιο του 3ου Μνημονίου. Βάσει της συμφωνίας των δυο βασικών μετόχων των ΕΛΠΕ τον Απρίλιο του 2018, η Paneuropean του Σ. Λάτση θα πωλούσε το 30,1% και το ΤΑΙΠΕΔ το 20% (από το 35,5% που κατέχει).

Ωστόσο, αποδεικνύεται ότι η Paneuropean όχι απλώς δεν ήθελε και δεν είχε σκοπό να πουλήσει οσοδήποτε από το μερίδιό της στα ΕΛΠΕ, που άλλωστε ήταν ενεχυριασμένο έναντι δανείων εκατοντάδων εκατομμυρίων, αλλά επεδίωκε και περίμενε «καλύτερες πολιτικές συνθήκες», ώστε να περάσουν τα ΕΛΠΕ αδάπανα στα χέρια της. Η τωρινή μεθόδευση «δωρεάς» του διοικητικού ελέγχου των ΕΛΠΕ στον Ομιλο Λάτση επιβεβαιώνει το σενάριο (βλ. «Εφ.Συν.», 22.9.2019, «Ο Λάτσης βρήκε... πετρέλαιο!»), σύμφωνα με το οποίο στην επόμενη φάση το ΤΑΙΠΕΔ θα υποχρεωθεί να πουλήσει όλο ή μέρος του ποσοστού του, αποξενώνοντας πλήρως την ελληνική κοινωνία από τεράστιας αξίας δημόσια περιουσία. Αλλωστε, τα ΕΛΠΕ παραμένουν στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων του ΤΑΙΠΕΔ, έστω και με μη προσδιορισμένο ακόμη ποσοτικά στόχο.

Η κυβερνητική σιγή για τη νέα μεθόδευση προδίδει πολιτική συνενοχή. Παρά τις ηχηρές καταγγελίες των εργαζομένων στα ΕΛΠΕ ήδη από τη Μεγάλη Πέμπτη, όταν έγινε γνωστή η πρωτοφανής πρωτοβουλία της διοίκησης των ΕΛΠΕ, και τις οξύτατες αντιδράσεις του ΣΥΡΙΖΑ (με ανακοίνωση των αρμόδιων τομεαρχών Εφης Αχτσιόγλου και Σωκράτη Φάμελλου) και του ΚΙΝ.ΑΛΛ. (με ανακοίνωση των βουλευτών Γ. Αρβανιτίδη και Γ. Μουλκιώτη), ουδείς από τους συναρμόδιους υπουργούς θέλησε να διαταράξει την πασχαλινή ανάπαυλα, βοηθούσης και της πλειονότητας των ΜΜΕ που ενταφίασαν το θέμα σε κλίμα επιτάφιας κατάνυξης και... αναστάσιμης ευωχίας.

Το παράδοξο και πρωτοφανές (εκ πρώτης όψεως μόνο, αφού η κυβέρνηση έχει προσφέρει πάμπολλα δείγματα αφοσίωσης και εξυπηρέτησης του «εθνικού επενδυτή», του Ομίλου Λάτση, ιδιαίτερα στην περίπτωση του Ελληνικού) είναι ότι η απεμπόληση των συμφερόντων του Δημοσίου στον μεγαλύτερο πετρελαϊκό όμιλο της χώρας δρομολογείται μέσω μιας απλής αλλαγής καταστατικού της εταιρείας, που καλείται να επικυρώσει η έκτακτη γενική συνέλευση των μετόχων στις 20 Μαΐου.

Με δεδομένο ότι ο Ομιλος Λάτση, μέσω της Paneuropean, αύξησε το 2020 το ποσοστό του στα ΕΛΠΕ στο 47%, με τη συμμαχία έστω και μικρού μέρους των Ελλήνων και ξένων ιδιωτών που κατέχουν το υπόλοιπο 17% των μετοχών, μπορεί να κάνει «περίπατο» στη συνέλευση για τις αλλαγές που τον ευνοούν, ακόμη και στην απίθανη περίπτωση που το Δημόσιο, μέσω του ΤΑΙΠΕΔ που κατέχει το 35,5%, θελήσει να αντιταχθεί στη δρομολογούμενη αλλαγή καταστατικού.

Τι αφορά, τυπικά, η επίμαχη αλλαγή; Με το ισχύον εδώ και σχεδόν δυο δεκαετίες σύστημα, από τα 13 μέλη του Δ.Σ. των ΕΛΠΕ τα εφτά τα όριζε το Δημόσιο, τα δύο η Paneuropean του Ομίλου Λάτση, άλλα δύο ήταν εκπρόσωποι των υπόλοιπων μετόχων και δύο ήταν εκπρόσωποι των εργαζομένων που εκλέγονταν με καθολική ψηφοφορία. Η προτεινόμενη αλλαγή του άρθρου 20 του καταστατικού των ΕΛΠΕ προβλέπει ότι στο εξής «το Διοικητικό Συμβούλιο αποτελείται από έντεκα (11) μέλη τα οποία εκλέγονται στο σύνολό τους από τη Γενική Συνέλευση των μετόχων, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4548/2018, και τα οποία διακρίνονται σε εκτελεστικά, μη εκτελεστικά και ανεξάρτητα μη εκτελεστικά μέλη.

Τα ανεξάρτητα μη εκτελεστικά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου δεν υπολείπονται του ενός τρίτου (1/3) του συνολικού αριθμού των μελών του και αν προκύψει κλάσμα, στρογγυλοποιείται στον αμέσως εγγύτερο ακέραιο αριθμό».

Τι θα κάνει το ΤΑΙΠΕΔ στη Γ.Σ. της 20/5;

Αν υποθέσουμε ότι μέχρι τις 20 Μαΐου, οπότε έχει οριστεί η γενική συνέλευση των μετόχων των ΕΛΠΕ (με ηλεκτρονικά μέσα), δεν μεσολαβήσει καμιά κυβερνητική αντίδραση, καμιά δήλωση ή παρέμβαση, στο όνομα της «εταιρικής αυτονομίας», το ερώτημα που προκύπτει είναι: Τι θα κάνει ο εκπρόσωπος του Δημοσίου, δηλαδή του ΤΑΙΠΕΔ, που έχει το 35,5%, στη συνέλευση; Θα υπερψηφίσει την εισήγηση του Δ.Σ. για τον νέο τρόπο εκλογής των μελών του Δ.Σ.; Εχει την εξουσιοδότηση να ψηφίσει την κατάργηση του προνομίου του Δημοσίου να ορίζει την πλειοψηφία των μελών του Δ.Σ. στα ΕΛΠΕ; Κι αν το κάνει τελικά, εγείρονται ερωτήματα απιστίας εις βάρος του Δημοσίου;

Εξωφρενική λαθροχειρία για αποκλεισμό Δημοσίου & εργαζομένων

Η προτεινόμενη αλλαγή γίνεται με πρόσχημα την εναρμόνιση με τους αναμορφωμένους κανόνες εταιρικής διακυβέρνησης των Ανωνύμων Εταιρειών (Ν. 4706/2020), συμπεριλαμβανομένης της ενισχυμένης εκπροσώπησης των γυναικών (με την πρόβλεψη ελάχιστης ποσόστωσης 25%), στο όνομα της οποίας εξοστρακίζονται οι εργαζόμενοι! Με αυτή την εξωφρενική λαθροχειρία μεθοδεύεται ο αποκλεισμός και του Δημοσίου και των εργαζομένων από τη διακυβέρνηση της εταιρείας υπέρ Λάτση.

Υπάρχουν κι άλλες «ύποπτες» αλλαγές στο καταστατικό και στον «εταιρικό μετασχηματισμό» των ΕΛΠΕ που δρομολογεί η κυβέρνηση υπέρ του προσφιλούς της εθνικού επενδυτή, αλλά αυτή είναι που προκάλεσε τη σχεδόν ακαριαία αντίδραση των εργαζομένων. Με κοινή ανακοίνωσή τους τα τέσσερα σωματεία που εκπροσωπούν τους πάνω από 3.000 εργαζόμενους στα ΕΛΠΕ, χαρακτήρισαν «πολιτικό και οικονομικό έγκλημα εις βάρος του Δημοσίου μια τέτοια απόφαση», υποσχόμενοι να την οδηγήσουν «στον κάλαθο των αχρήστων». Χθες συνεδρίασε και πάλι για το θέμα το Δ.Σ. του βασικού σωματείου των ΕΛΠΕ (Πανελλήνιο Σωματείο Εργαζομένων στα Ελληνικά Πετρέλαια), το οποίο έχει ήδη αποστείλει επιστολές στους ηγέτες όλων των κομμάτων, συμπεριλαμβανομένου του πρωθυπουργού, ζητώντας συναντήσεις για το επίμαχο θέμα, ενώ προσανατολίζονται σε δύο 24ωρες απεργίες.

Πρωτοβουλίες μέσα κι έξω από τη Βουλή για να ακυρωθεί η μεθόδευση προανήγγειλαν οι βουλευτές ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Εφη Αχτσιόγλου και Σ. Φάμελλος, τονίζοντας ότι «οι ενεργειακοί φορείς της χώρας δεν είναι ιδιοκτησία του κ. Μητσοτάκη για να τους χαρίζει σε ιδιωτικά συμφέροντα», ενώ και οι βουλευτές Αρβανιτίδης και Μουλκιώτης τόνισαν την πλήρη αντίθεση του ΚΙΝ.ΑΛΛ. σε οποιαδήποτε τέτοια μεθόδευση τόσο στα ΕΛΠΕ όσο και σε οποιαδήποτε άλλη Α.Ε. του Δημοσίου. «Το πραξικόπημα κυβέρνησης Νέας Δημοκρατίας/Ομίλου Λάτση δεν πρέπει να περάσει.

Η απεμπόληση του Δημόσιου συμφέροντος πέρα από τεράστιο πολιτικό ζήτημα είναι ενδεχομένως και θέμα απιστίας, τουλάχιστον για τους εκπροσώπους του Δημοσίου», επισημαίνει ανακοίνωση των Τμημάτων Βιομηχανίας και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ, που καλεί την κυβέρνηση να ενεργήσει ώστε το Δ.Σ. των ΕΛΠΕ να ανακαλέσει την απόφαση και να θωρακίσει με νομοθετική ρύθμιση την πλειοψηφική συμμετοχή του Δημοσίου στα ΕΛΠΕ, όπως ισχύει από τη συμφωνία μετόχων το 2003».