03 07 2025 | 07:33
Ενώπιον νέων κρίσιμων αποφάσεων βρίσκεται το project της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου με τον ΑΔΜΗΕ, όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές του energypress, να «υποχρεώνεται» σε στάση πληρωμών προς την Nexans αν δεν επιλυθούν οι ρυθμιστικές εκκρεμότητες με την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας της Κύπρου.
Πέρα από την γεωπολιτική διάσταση που συνεχίζει να «σημαδεύει» την πορεία ωρίμανσης του έργου, έχοντας προς το παρόν, «παγώσει» την πρόοδο των ερευνών βυθού στο 60% της διαδρομής, το νέο πρόβλημα αφορά στην καθυστέρηση της έγκρισης ανάκτησης εσόδου από την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας της Κύπρου εν αντιθέσει με την ελληνική πλευρά που έχει προχωρήσει το σχετικό βήμα.
Υπενθυμίζεται ότι η συμφωνία επιμερισμού του κόστους και για την διασφάλιση του εσόδου του έργου, το λεγόμενο CBCA (Cross-Border Cost Allocation) προβλέπει αναλογία στο κόστος 63% και 37% για Κύπρο και Ελλάδα, αντίστοιχα, με την ανάκτηση να εκκινεί με την έναρξη κατασκευής του έργου.
Τα 7+13 εκατ. ευρώ για το 2025
Σύμφωνα με την προβλεπόμενη διαδικασία, ο ΑΔΜΗΕ τεκμηριώνει τις δαπάνες που έχει καταβάλει και ακολούθως καταμερίζονται με βάση την παραπάνω αναλογία στα δύο μέρη προκειμένου να προχωρήσει η διαδικασία της ανάκτησης.
Στην προκειμένη περίπτωση και για το 2025, όταν ξεκίνησε η προαναφερόμενη διαδικασία, οι προς ανάκτηση δαπάνες υπολογίζονται στα 20 εκατομμύρια ευρώ με τα 7 εκατ. ευρώ να επιβαρύνουν την ελληνική πλευρά και τα υπόλοιπα 13 την κυπριακή πλευρά σε συνέχεια της αναλογίας 37-63%.
Η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων, όπως έχει γράψει το energypress έχει προχωρήσει στην έγκριση του εσόδου κατοχυρώνοντας το ποσό υπέρ του ΑΔΜΗΕ, ενώ αντιθέτως η Ρυθμιστική Αρχή της Κύπρου καθυστερεί, διατηρώντας το θέμα σε εκκρεμότητα και χωρίς να διαφαίνεται κάποιο φως στο τούνελ είτε προς την μία είτε προς την άλλη κατεύθυνση.
Συμπαρασύρει την χρηματοδότηση
Το όλο ζήτημα, όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές με γνώση του θέματος, έχει ευρύτερη διάσταση και αφορά την δυνατότητα του ΑΔΜΗΕ να διασφαλίσει τραπεζική χρηματοδότηση προκειμένου να συνεχίσει την υλοποίηση του έργου.
Κατά συνήθη πρακτική του κλάδου, το έργο θεωρείται ότι υφίσταται και επομένως μπορεί να τύχει χρηματοδότησης από τραπεζικά ιδρύματα όταν εκκινήσει η ροή του εσόδου καθώς τότε αποκτά την απαιτούμενη «νομιμοποίηση» και «υπόσταση» που «πείθει» τις τράπεζες να κάτσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να συζητήσουν. Κατά συνέπεια, η κωλυσιεργία από την πλευρά της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου εμποδίζει τον ΑΔΜΗΕ να απευθυνθεί προς την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ή άλλες εμπορικές τράπεζες για να χρηματοδοτήσουν το έργο με τον ίδιο να δηλώνει ότι δεν δύναται να πλέον να δαπανά ίδια κεφάλαια για την συνέχιση των εργασιών.
Αυτή την στιγμή το πρόβλημα εντοπίζεται στο κομμάτι της κατασκευής του καλωδίου όπου η Nexans έχει πληρωθεί μέχρι και τον Ιούνιο, μένοντας σε εκκρεμότητα τι θα συμβεί τέλη Ιουλίου, όταν και έρθει η ώρα νέας πληρωμής, στο σενάριο που παραμείνει η εκκρεμότητα εκ μέρους της ΡΑΕΚ και ο ΑΔΜΗΕ τηρήσει τα λεγόμενα του να μην συνεχίσει με ίδια κεφάλαια να πληρώνει τις εργασίες του έργου.
Ο Προέδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ Μάνος Μανουσάκης υπήρξε ξεκάθαρος ως προς την στάση του Διαχειριστή από τούδε και στο εξής, εξηγώντας, μεταξύ άλλων, σε πρόσφατη συνέντευξή του στο πλαίσιο της σειράς podcast «Στη Πρίζα» ότι Ο ΑΔΜΗΕ έχει επενδύσει 250 εκατομμύρια ευρώ και 50 εκατ. αρχικά για να εξαγοράσει το έργο. Με αυτά τα χρήματα, έχει φτάσει πλέον σε ένα σημείο όπου είναι απαραίτητο να προβεί σε δανειοδότηση για να συνεχίσει.
«Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να ξοδεύουμε ίδια κεφάλαια. Για να έχουμε πρόσβαση σε δάνεια από τράπεζες ή την EIB, πρέπει να έχουμε διασφαλίσει από τους Ρυθμιστές των δύο κρατών ότι θα ρέει το έσοδο. Μέχρι σήμερα δεν έχουμε διασφαλίσει κάτι τέτοιο, συνεπώς βρισκόμαστε μπροστά στην πιθανότητα να αναγκαστούμε να διακόψουμε τη χρηματοδότηση του έργου αν δεν διασφαλιστεί το έσοδο. Έχουν περάσει δύο χρόνια, έχουμε πολλές διαπραγματεύσεις και με την Κομισιόν, αλλά δεν έχει υπάρξει αποτέλεσμα», σημείωσε σχετικά.
Εκκρεμούν οι έρευνες βυθού
Επισημαίνεται ότι οι έρευνες βυθού μεταξύ Κρήτης και Κύπρου βρίσκονται σε εξέλιξη με το 60% των ερευνών να έχει ολοκληρωθεί και το υπόλοιπο 40% να μένει σε εκκρεμότητα σε διεθνή ύδατα, όπου θα πρέπει να εκδοθεί NAVTEX καθώς και να βρεθεί διαθέσιμο πλοίο προκειμένου να προχωρήσουν.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το υπόλοιπο των ερευνών θα διαρκέσει ένα τρίμηνο πράγμα που σημαίνει ότι αν επιλυθούν τα ρυθμιστικά θέματα που προαναφέρθηκαν και προχωρήσει η αδειοδότηση για τις έρευνες, τότε παραμένει εφικτό το χρονοδιάγραμμα που έχει τεθεί για έναρξη της πόντισης του καλωδίου εντός του 2026.
Όλα βέβαια τελούν υπό την προϋπόθεση ότι θα μεσολαβήσουν τα επόμενα βήματα το επόμενο διάστημα με πρώτο και κύριο ζήτημα την ροή εσόδου και από την κυπριακή πλευρά προκειμένου να μην ανασταλεί η κατασκευή του καλωδίου που σε διαφορετική περίπτωση, δύναται να ανατρέψει το ισχύον χρονοδιάγραμμα εν συνόλω.
Το γεωπολιτικό ρίσκο
Ως προς το γεωπολιτικό ρίσκο που εξαρχής συνοδεύει το σχέδιο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Κύπρου, τα μέχρι στιγμής δεδομένα αφορούν στην εκατέρωθεν αναγνώριση και πρόκριση του έργου σε ανώτατο κυβερνητικό επίπεδο με τελευταία παρέμβαση τις δηλώσεις του Υπουργού Ενέργειας της Κύπρου εχθές στο συνέδριο του Economist περί κυβερνητικής στήριξης για την υλοποίηση του έργου.
Ως γνωστόν, αν το έργο αναβληθεί λόγω γεωπολιτικών παραγόντων, τότε το μέχρι στιγμής κόστος επιμερίζεται κατά 50-50 ανάμεσα στις δύο πλευρές, όπως προβλέπει η διακρατική συμφωνία που έχει υπογραφεί και εγκριθεί από τα κοινοβούλια των δύο χωρών.
Τηλεδιάσκεψη υπό την Κομισιόν
Να αναφέρουμε τέλος ότι το θέμα του καλωδίου τυγχάνει τελευταία αυξημένου ενδιαφέροντος από την Κομισιόν με πληροφορίες του energypress να αναφέρουν ότι προγραμματίζεται ευρεία τηλεδιάσκεψη για την πρόοδο του έργου υπό την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την συμμετοχή των ΡΑΑΕΥ, ΡΑΕΚ και ΑΔΜΗΕ την ερχόμενη Τρίτη 8 Ιουλίου.
ΠΗΓΗ energypress.gr