04 10 2025 | 07:57
Τον κώδωνα του κινδύνου ότι ο τρόπος με τον οποίο διεξάγονται οι δημοπρασίες υδρογόνου στην Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να οδηγήσει αποχώρηση συμμετεχόντων σε μελλοντικούς γύρου κρούει η Hydrogen Europe.
Μιλώντας στο Montel o Γενικός Διευθυντής Πολιτικής & Αγοράς της Hydrogen Europe, Daniel Fraile, υπογράμμισε ότι δημοπρασίες υδρογόνου της ΕΕ πρέπει να επικεντρωθούν στα «πιο ώριμα έργα» για να αποτραπεί η αποχώρηση συμμετεχόντων σε μελλοντικούς γύρους. Υποστήριξε παράλληλα, ότι οι κανόνες των δημοπρασιών στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Υδρογόνου έπρεπε να είναι «αυστηρότεροι και λιγότερο ευέλικτοι» στις προσφορές που λαμβάνονται.
Σύμφωνα με τον ισχύοντα μηχανισμό δημοπρασιών, που ξεκίνησε το 2023, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει μέχρι στιγμής διαθέσει περίπου 3 δισεκατομμύρια ευρώ σε επιδοτήσεις για την υποστήριξη έργων πράσινου υδρογόνου.
Τα «ώριμα» έργα
«Τα χρήματα πρέπει να διατεθούν στα πιο ώριμα έργα που είναι έτοιμα να ξεκινήσουν», δήλωσε ο Fraile. Ζήτησε αυστηρότερες απαιτήσεις από τους συμμετέχοντες ώστε να αποδεικνύουν ότι έχουν τις απαραίτητες άδειες ή ότι εργάζονταν για την απόκτησή τους.
Το σχόλιό του αποτελεί επί της ουσίας απάντηση στα σχέδια της Επιτροπής να εισαγάγει αυστηρότερες οικονομικές απαιτήσεις, μετά την είδηση του περασμένου μήνα ότι επτά από τους 12 επιλεγμένους συμμετέχοντες είχαν αποσύρει έργα στη δεύτερη δημοπρασία πέρυσι.
Τα επτά προγράμματα είχαν υποβάλει προσφορές στην περιοχή των 0,2-0,6 EUR/kg, πολύ κάτω από τον μέσο όρο των 7,1 EUR/kg σε όλα τα έργα και σε σύγκριση με τα 8,4 EUR/kg στην προηγούμενη δημοπρασία του 2023.
Εγγυήσεις ολοκλήρωσης
Οι αποσύρσεις οφείλονταν κυρίως στο γεγονός ότι οι εταιρείες δεν ήταν σε θέση να παράσχουν εγγυήσεις ολοκλήρωσης, οι οποίες υποχρεώνουν τους κατασκευαστές να καταβάλουν το 8% της επιχορήγησης σε περίπτωση που δεν ολοκληρώσουν το έργο τους.
0«Θα ζητήσουμε ισχυρότερες οικονομικές δεσμεύσεις, ιδίως μια επιστολή προθέσεων από τους παρόχους μετοχικού κεφαλαίου που να δείχνει ότι το έργο είναι ένα αξιόπιστο έργο», δήλωσε σε συνέδριο στις Βρυξέλλες την Τετάρτη ο Αλεξάντρ Πακό, διευθυντής της μονάδας δράσης για το κλίμα της Επιτροπής.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε ως στόχο να τηρήσει το πενταετές χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση των έργων μόλις τους χορηγηθεί επιχορήγηση, δήλωσε ο Πακό.
Ο κίνδυνος των καθυστερήσεων
Ωστόσο, ο Fraile δήλωσε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να λάβει υπόψη τον κίνδυνο καθυστερήσεων λόγω έλλειψης υποδομών και σύνδεσης με το δίκτυο, που μπορεί να οδηγήσει σε επανασχεδιασμό των σχεδίων.
«Οι παίκτες δεν θα πρέπει να τιμωρούνται 100% εάν τα έργα τους καθυστερήσουν. Θα πρέπει να υπάρχει ποινή για την καθυστέρηση, αλλά όχι η απώλεια ολόκληρης της επιχορήγησης», είπε.
Μέχρι στιγμής, κανένα από τα έργα που ανατέθηκαν στην πρώτη δημοπρασία του 2023 δεν έχει λάβει τελική επενδυτική απόφαση.
Οι προτάσεις της Hydrogen Europe
Όπως ανέφερε η Hydrogen Europe στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Υδρογόνο «το υδρογόνο είναι η πορεία της Ευρώπης προς την ανθεκτικότητα».
Το υδρογόνο δεν είναι απλώς ένα μέσο για το κλίμα – είναι ένα μέσο ανθεκτικότητας, τονίζουν και προσθέτουν: δίνει τη δυνατότητα στην Ευρώπη να αποθηκεύει ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, να διασφαλίζει την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας και να μειώνει την εξάρτηση από εξωτερικούς προμηθευτές.
Οι τέσσερις πυλώνες
Για να επιτευχθεί αυτό, απαιτούνται τέσσερις στρατηγικοί πυλώνες:
Απλούστευση κανονισμών και ασφάλεια επενδύσεων
«Η ανθεκτικότητα ξεκινά με την εμπιστοσύνη: οι επενδυτές χρειάζονται σαφείς, απλούς και διαρκείς κανόνες.» – Werner Ponikwar, Διευθύνων Σύμβουλος, thyssenkrupp nucera
Leader στις αγορές για να αυξηθεί η ζήτηση
« Η ανθεκτικότητα απαιτεί αγορές: Η Ευρώπη θα πρέπει να αδράξει αυτήν την ευκαιρία και να δημιουργήσει ζήτηση σε βασικούς κλάδους .» – Sopna Sury, Πρόεδρος, Hydrogen Europe & COO Hydrogen, RWE Generation
Κινητικότητα και υποδομές
«Η ανθεκτικότητα απαιτεί υποδομές: Η Ευρώπη πρέπει τώρα να κλιμακώσει πιλοτικά έργα σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας, από την παραγωγή υδρογόνου έως τις μεταφορές και τους σταθμούς ανεφοδιασμού.» – Karin Rådström, Διευθύνουσα Σύμβουλος, Daimler Truck
Στρατηγική ανθεκτικότητας και ενεργειακή κυριαρχία
«Η ανθεκτικότητα ισοδυναμεί με κυριαρχία: Η Ευρώπη πρέπει να παράγει, να αποθηκεύει και να επεξεργάζεται μεγάλο μέρος των δικών της καυσίμων, ενισχύοντας παράλληλα τις στρατηγικές συνεργασίες για τη διαφοροποίηση των εισαγωγών ενέργειας.» – Γιώργος Χατζημαρκάκης, Διευθύνων Σύμβουλος, Hydrogen Europe
«Μαζί, αυτοί οι τέσσερις πυλώνες πρέπει να αποτελέσουν τα θεμέλια μιας νέας Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για το Υδρογόνο, επικεντρωμένης στην Ανθεκτικότητα Πρώτα. Δεν μπορούμε να περιμένουμε μέχρι το τέλος του 2026 για να υιοθετήσουμε αυτήν τη στρατηγική. Η έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου συνέστησε μια νέα στρατηγική έως το τέλος του 2025», τονίζει η ανακοίνωση και καταλήγει: « Θα πρέπει να δρομολογηθεί το αργότερο στις αρχές του 2026 , με την Κύπρο και την Ιρλανδία να ασκούν τις Προεδρίες τους για να διασφαλίσουν την υιοθέτησή της. Απαιτείται επείγουσα δράση τώρα, εάν θέλουμε να διασφαλίσουμε μια βιώσιμη, ανθεκτική και απαλλαγμένη από τον άνθρακα οικονομία».
Η τρίτη δημοπρασία
H Ευρωπαϊκή Τράπεζα Υδρογόνου έχει προγραμματίσει να ξεκινήσει εντός του έτους την τρίτη δημοπρασία της. Η δημοπρασία η οποία εντάσσεται στο πλαίσιο του Ταμείου Καινοτομίας εκτιμάται ότι θα ενισχύσει παράλληλα, την ενεργειακή ασφάλεια και την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας.
Ο προϋπολογισμός του 1,1 δισεκατομμυρίου ευρώ θα κατανεμηθεί σε τρεις θεματικούς τομείς:
- 400 εκατομμύρια ευρώ για ανανεώσιμο και χαμηλών εκπομπών άνθρακα υδρογόνο
- 400 εκατομμύρια ευρώ αποκλειστικά για ανανεώσιμο υδρογόνο (RFNBO) και,
- 200 εκατομμύρια ευρώ για χρήση υδρογόνου που σχετίζεται με τη ναυτιλία. Το τελευταίο θέμα μπορεί να αυξηθεί έως και 100 εκατομμύρια ευρώ μέσω εθελοντικών συνεισφορών από τις χώρες του ΕΟΧ στο πλαίσιο του μοντέλου «Δημοπρασία ως Υπηρεσία».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιβεβαιώνει ότι αυτός ο μηχανισμός χρηματοδότησης θα προσφέρει σταθερές πληρωμές πριμ για έως και δέκα χρόνια, με βάση την επαληθευμένη και πιστοποιημένη παραγωγή υδρογόνου. Τα έργα θα ανταγωνιστούν μέσω ενός συστήματος κατάταξης που βασίζεται μόνο στην τιμή , υποβάλλοντας την τιμή προσφοράς τους σε ευρώ ανά κιλό υδρογόνου, με μέγιστο όριο τα 4 ευρώ/κιλό .
Η διαδικασία
Η δημοπρασία στοχεύει στην υποστήριξη της παραγωγής ανανεώσιμων καυσίμων μη βιολογικής προέλευσης (RFNBO) και ηλεκτρολυτικού υδρογόνου χαμηλών εκπομπών άνθρακα που συμμορφώνεται με το όριο εξοικονόμησης αερίων θερμοκηπίου 70% που ορίζεται από την κλιματική νομοθεσία της ΕΕ. Όλο το υποστηριζόμενο υδρογόνο πρέπει να παράγεται από νέα δυναμικότητα , με εργασίες που δεν έχουν ξεκινήσει πριν από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, διασφαλίζοντας ότι η επιδότηση δημιουργεί ένα πραγματικό κίνητρο.
Η δεύτερη εγχώρια δημοπρασία για την παραγωγή ανανεώσιμου υδρογόνου μέσω του Ταμείου Καινοτομίας ολοκληρώθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2025. Επέλεξε 15 έργα παραγωγής ανανεώσιμου υδρογόνου σε 5 χώρες εντός του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) για να λάβουν χρηματοδότηση από την ΕΕ ύψους 992 εκατομμυρίων ευρώ. Αυτά τα έργα, που αναμένεται να παράγουν σχεδόν 2,2 εκατομμύρια τόνους ανανεώσιμου υδρογόνου σε διάστημα 10 ετών, θα βοηθήσουν στην αποφυγή περισσότερων από 15 εκατομμυρίων τόνων εκπομπών CO2 και θα συμβάλουν στην περαιτέρω δημιουργία μιας ευρωπαϊκής αγοράς ανανεώσιμου υδρογόνου.
Υπενθυμίζεται ότι η πρώτη δημοπρασία της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Υδρογόνου ξεκίνησε στις 23 Νοεμβρίου και ολοκληρώθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2024. Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας, 17 ευρωπαϊκές χώρες υπέβαλαν 132 προσφορές, οι οποίες τελικά αύξησαν τον προϋπολογισμό των 800 εκατομμυρίων ευρώ κατά περισσότερο από 15 φορές. Κατά τη διαδικασία επαλήθευσης, έως και 119 αιτήσεις κρίθηκαν επιλέξιμες και αποδεκτές και κατατάχθηκαν σύμφωνα με την τιμή προσφοράς τους, στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την αξιολόγηση από τον CINEA. Οι αποτιμήσεις στις προετοιμασμένες προσφορές κυμαίνονταν από 0,37 έως 4,5 ευρώ ανά κιλό παραγόμενου ανανεώσιμου υδρογόνου.
Ευρωπαϊκή Τράπεζα Υδρογόνου
Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Υδρογόνου διευκολύνει την εγχώρια παραγωγή και εισαγωγή ανανεώσιμου υδρογόνου, το οποίο χαρακτηρίζεται ως ανανεώσιμα καύσιμα μη βιολογικής προέλευσης (RFNBO). Αυτό σημαίνει ότι παράγεται με χρήση ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και πληροί τα κριτήρια βιωσιμότητας της ΕΕ. Με αυτόν τον τρόπο, υποστηρίζει τον στόχο της ΕΕ από το σχέδιο REPowerEU για παραγωγή 10 εκατομμυρίων τόνων εγχώριου ανανεώσιμου υδρογόνου έως το 2030. Στόχος της είναι να απελευθερώσει ιδιωτικές επενδύσεις στην ΕΕ και σε τρίτες χώρες αντιμετωπίζοντας τις επενδυτικές προκλήσεις, γεφυρώνοντας το χρηματοδοτικό κενό και συνδέοντας τους μελλοντικούς προμηθευτές ανανεώσιμου υδρογόνου με τους καταναλωτές.