Της Νατάσας Στασινού

14 11 2025 | 19:35

Η συζήτηση για το πότε θα κορυφωθεί η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου έχει λάβει αναπάντεχη τροπή, μετά την ιστορική αλλαγή στάσης της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας (IEA).

Στο πρόσφατο World Energy Outlook, η IEA παρουσιάζει ως βασικό σενάριο έναν κόσμο γεμάτο όρεξη για μαύρο χρυσό για δεκαετίες ακόμη. Η ζήτηση πετρελαίου δεν θα κορυφωθεί σύντομα, αλλά θα βαίνει συνεχώς αυξανόμενη έως και το 2050, φτάνοντας τα 113 εκατ. βαρέλια ημερησίως.

Η νέα αυτή «προφητεία» συνιστά ριζική στροφή, σε σχέση με την προηγούμενη θέση της ότι η κατανάλωση των ορυκτών καυσίμων θα φτάσει στο «απόγειο» της έως το 2030.

Η νέα πρόβλεψη βασίζεται στην υπόθεση ότι τα επόμενα χρόνια δεν θα δούμε νέες πολιτικές για το κλίμα. Και η υπόθεση αυτή είναι άκρως ρεαλιστική αφού οι κυβερνήσεις δεν έχουν βρει τρόπο να εξηγήσουν τα βάρη της πράσινης μετάβασης.

Στο νέο σενάριο:

Για πρώτη φορά ύστερα από πολλά χρόνια διαφωνιών και πικρών αντιπαραθέσεων, ο OPEC χαιρέτισε τις εκτιμήσεις της IEA – έστω και με μία δόση αιχμηρού σχολίου. Ο οργανισμός των πετρελαιοπαραγωγών κρατών μίλησε για «ραντεβού με την πραγματικότητα», υποστηρίζοντας πως οι προηγούμενες εκτιμήσεις για την κορύφωση της ζήτησης μέσα στην επόμενη πενταετία ήταν «μια παρανόηση των αληθινών δεδομένων».

Η αλλαγή του τόνου δείχνει ότι οι δύο πλευρές —που βρίσκονταν σε «πόλεμο» αφηγήματος— ίσως μπαίνουν σε πιο ρεαλιστικό διάλογο για το μέλλον του πετρελαίου.

Η αλλαγή στάσης της Υπηρεσίας θεωρείται από αναλυτές μια «νίκη» για όσους στηρίζουν την έκρηξη νέων έργων LNG στις ΗΠΑ, αλλά και πυροδοτεί ανησυχίες για τις εξελίξεις στο μέτωπο της κλιματικής αλλαγής.

Στις αγορές πετρελαίου, οι τιμές κινήθηκαν ανοδικά την Παρασκευή, καταγράφοντας άνοδο σχεδόν 2%, καθώς η επίθεση με drones σε εγκαταστάσεις στον λιμένα Νοβοροσίσκ —ένα από τα σημαντικότερα ενεργειακά hubs της Ρωσίας στη Μαύρη Θάλασσα— προκάλεσε προσωρινή διακοπή των εξαγωγών. Το Brent ενισχύθηκε κατά 1,65% στα 64,05 δολάρια, ενώ το αμερικανικό WTI σημείωσε άνοδο 1,96% στα 59,84 δολάρια.

Παρά την έντονη αντίδραση της αγοράς, τα συμβόλαια παραμένουν σχεδόν ουδέτερα στο σύνολο της εβδομάδας, με το Brent να κινείται ελαφρώς υψηλότερα (+0,7%) και το WTI οριακά θετικό. Η παύση των φορτώσεων στον Νοβοροσίσκ —από τον οποίο διακινούνται περίπου 761.000 βαρέλια/ημέρα αργού— υπενθύμισε στους επενδυτές ότι οι ρωσικές ροές παραμένουν εκτεθειμένες τόσο στις επιθέσεις όσο και στο νέο κύκλο δυτικών κυρώσεων.

Σημαντικό βάρος στην αγορά έχουν και οι εξελίξεις γύρω από τις αμερικανικές κυρώσεις σε Lukoil και Rosneft. Σύμφωνα με την JPMorgan, σχεδόν 1,4 εκατ. βαρέλια/ημέρα ρωσικού πετρελαίου έχουν ήδη συσσωρευθεί σε πλωτές αποθήκες, καθώς η εκφόρτωση καθυστερεί. Από τις 21 Νοεμβρίου, όταν ξεκινά η πλήρης απαγόρευση συναλλαγών με τις δύο εταιρείες, οι δυσκολίες εκφόρτωσης αναμένεται να ενταθούν, προκαλώντας περαιτέρω στρεβλώσεις στις ροές.

Οι αναλυτές εμφανίζονται πλέον πιο διχασμένοι για την πορεία των τιμών τους επόμενους μήνες. Ο Giovanni Staunovo (UBS) σημειώνει ότι η «ένταση και συχνότητα» των επιθέσεων στη Μαύρη Θάλασσα αυξάνεται, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο πιο μόνιμων διαταραχών στην προσφορά. Αυτό, όπως εκτιμά, θα μπορούσε να λειτουργήσει ως πάτωμα για τις τιμές, ακόμη κι αν η παγκόσμια ζήτηση επιβραδύνεται.

Στον αντίποδα, οι αναλυτές της Goldman Sachs αναπροσαρμόζουν το μακροπρόθεσμο outlook τους προς τα πάνω, ευθυγραμμιζόμενοι με την πρόσφατη στροφή της IEA. Η Goldman προβλέπει ότι η ζήτηση μπορεί να φτάσει τα 113 εκατ. βαρέλια/ημέρα έως το 2040, στηριζόμενη:

Ωστόσο, επισημαίνει ότι τους επόμενους μήνες η αγορά θα συνεχίσει να κινείται σε εύρος 60–75 δολαρίων, επηρεαζόμενη από τη γεωπολιτική αστάθεια και την αυστηροποίηση των κυρώσεων στη Ρωσία.

(Αναδημοσίευση από naftemporiki.gr)